Eru það persónulegir hagsmunir sem koma í veg fyrir aðgerðir ríkisstjórnar?

 

Í frétt visir.is kemur fram að Árni Mathiesen fjármálaráðherra, er á meðal stofnfjáreigenda í Byr. Byr er sparisjóður. Sparisjóðir eru fjármálafyrirtæki. Um sparisjóði gilda einhverjar aðrar reglur en um banka, en í eðli sínu eru sparisjóðir bankar. Aðeins bókstafstrúarmaður gæti hafnað slíkum sannleik.

Þegar Árni Mathiesen var spurður í þættinum Silfur Egils um vorið 2008 hvort að ríkisstjórnin ætlaði ekki að koma almenningi til hjálpar vegna gengisfellingarinnar sem varð í vetur og árásinnar á íslenska hagkerfið, svaraði hann því til að fyrst og fremst bankarnir gætu treyst á ríkið. Hann minntist ekkert á fólkið í landinu.

 

Mér fannst þetta afar furðuleg afstaða og skildi hana ekki. En nú hafa komið fram upplýsingar sem útskýra þetta dularfulla viðhorf, og sýna að málið er svo einfalt að erfitt er að sjá það.

Árni er nefnilega einn af eigendum Sparisjóðsins Byr. Ég veit ekki hvort hann hafi átt í fjármálafyrirtæki þegar hann lét þessi ummæli falla í vetur, en það er afar vafasamt af fjármálaráðherra að eiga hlut í banka - því skoðanir hans verða hlutdrægar og ljóst er að vegna þessarar hlutdrægni munu fjármálafyrirtæki fá meiri stuðning en fólkið í landinu. Hagsmunaárekstrar sem þessir eru afar ófagmannlegir og ættu að vera bannaðir með lögum, þar sem þeir valda óhjákvæmilega hagsmunaárekstrum.

 

 

Málið er að fjármálaráðherra sem á hluta í fjármálafyrirtæki hlýtur að huga fyrst og fremst um hag eigin fyrirtækis, og leyfa hagi þjóðarinnar að mæta aðgangi. Annað væri einfaldlega óskynsamlegt í stöðunni.

Á meðan kreppir að vegna verðbólgu og gengisfellingar hjá alþýðunni sem er á föstum launum sýna fjármálafyrirtæki gífurlegar hagnaðartölur sem skila sér til eigenda þeirra, og þegar í ljós kemur að fjármálaráðherrann sjálfur er einn af þessum eigendum, þá fer heildarmyndin að skýrast.

 

 

Eigendur fjármálafyrirtækja hljóta að hugsa fyrst og fremst um eigin hag. Það myndi ég sjálfur gera. Það myndu allir gera. Þannig er mannlegt eðli. Þess vegna eiga stjórnmálamenn ekki að eiga í fyrirtækjum sem tengjast ákvörðunum þeirra í stjórnsýslunni. Fátt er verra en hagsmunaárekstrar í stjórnsýslu, einfaldlega vegna þess að þeir valda óréttlæti í stað þess að koma í veg fyrir það.

Þetta er slíkur hagsmunaárekstur að maður hlýtur að spyrja hvort að það sé löglegt af fjármálaráðherra að eiga hlut í fjármálafyrirtæki? Eru virkilega ekki til lög sem banna stjórnmálamönnum að höndla málefni sem snerta þá sjálfa náið?

 

 

Nú hljótum við að spyrja hvort að það sé regla frekar en undantekning að ráðherrar þjóðarinnar eigi svona mikið í fjármálafyrirtækjum eða öðrum rekstri sem verða fyrir beinum áhrifum af ákvörðunum þeirra við stjórnsýslu, og hvort að þetta útskýri ástæður fyrir einkavæðingu á ríkisstofnunum sem sinna fjármálum, samskiptum og orku.

Getur verið að stjórnvöld séu það gjörspillt, bæði hér heima og víðar um heim, að ákvarðanir ráðamanna snúist fyrst og fremst um að tryggja sér og sínum hagstæða framtíð, og að þetta sé orðið að hefð í stjórnmálum?

 

 

Það er ljóst að ef það er hagkvæmara fyrir ráðherra að gera ekki neitt heldur en að gera eitthvað, sama þó að það kosti ókunnuga þegna óþægindi og valdi einhverjum leiðindum, þá er það skárri kostur (fyrir þá) en að hugsanlega styggja þá sem láta peninginn vaxa á trjánum.

Það væri áhugavert að vita meira um bein hagsmunatengsl ráðherra og þingmanna, sem og skýr hagsmunatengsl gegnum maka, fjölskyldu og vini. Eru slík hagsmunatengsl og vinabönd skrímsli sem útilokað er að sigrast á? Eitthvað sem hefur alltaf fylgt okkur og mun alltaf fylgja okkur?

 

 

 

Aðrar færslur um sama mál: 

Var stærsta bankarán aldarinnar framið á Íslandi rétt fyrir páska?

Hvað ætlar ríkisstjórnin að gera fyrir fólkið í landinu?

Hvar eru Geir H. Haarde, Árni M. Mathiesen, Björgvin G. Sigurðsson, Össur Skarphéðinsson, Jóhanna Sigurðardóttir og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir á meðan neyðarástand ríkir á fjármálamarkaði?

 

 

Heimildir og mynd af fjármálaráðherra: visir.is

Mynd af Agli Helgasyni: Eyjan.is

Logo Byr Sparisjóðs: Viðskiptablaðið

Mynd af ríku barni: Day by Day - Every day is a Saturday

Táknmynd af réttlæti: I'm Trying to Wake Up

Mynd af heilögum Georgi og drekanum: Illusions Gallery

Hvernig ríkisstjórnin getur komið skuldurum til hjálpar þrátt fyrir verðtryggingar, gengisfellingu og verðbólgu

 

 

Skammbyssur drepa ekki. Fólk drepur.

Þannig hljómar frægur frasi félags skotvopnaeigenda í Bandaríkjunum. 

Það sama má segja um hvaða tól og tæki sem er: það er ekki tækið sem slíkt sem er slæmt, heldur er raunin sú að hægt er að misnota öll tæki. Hægt er að nota bíl til að hringspóla á skólalóð. Hægt er að nota hamar til að brjóta rúður í verslunum. 

 

 

 

 

Hægt er að misnota hvað sem er.

Verðtryggingin er slíkt tæki. 

Verðtryggingin var upphaflega búin til sem svar við óðaverðbólgu, en óðaverðbólga er þegar kostnaður á vörum, þjónustu og launum hækkar stjórnlaust. Vilji fólks var ekki nægilega gott tæki til að stoppa verðbólguna, og því bjuggu einhverjir snillingar til verðtrygginguna, sem þýddi einfaldlega að þeir sem lánuðu pening, fengu aftur jafnverðmætan pening til baka, sama þó að verðgildi peningsins hefði breyst. 

Þetta var sanngjarnt og gott ráð.

 

 

 

 

Gekk þetta vel í nokkra áratugi, en ekki lengur. Verðbólgan er farin af stað aftur, þrátt fyrir verðtrygginguna, og hugsanlega vegna hennar - þar sem hún tryggir að eigendur sparifjár tapi engu þó að þeir leiki sér svolítið með hagkerfið. Þeir sem eru tryggðir með verðtryggingum, geta einfaldlega ekki tapað. Hins vegar geta skuldarar tapað öllu sínu á einu bretti vegna verðtryggingar.

Þetta er frekar snúið, en jafnframt sáraeinfalt. Spurningin er einföld: hvort viljum við að eigendur taki á sig þá áhættu að tapa eigum sínum, eða að skuldarar sökkvi einfaldlega dýpra í skuldafenið? Valið er skýrt. Eigendur eru ekki í hættu, en skuldarar eru það. Vegna verðtryggingar.

 

 

 

 

Það versta við ástandið er ekki verðtryggingin sem slík, heldur sú staða sem komið hefur upp, að skuldarar eiga enga kosti í stöðunni aðra en að hafa lán sín verðtryggð. Íslendingar geta ekki tekið lán á sömu kjörum og aðrir Evrópubúar, því að steypueignir á Íslandi eru ekki metnar jafn mikils á alþjóðamarkaði og þær eru metnar innanlands. 

Vandinn er sá að það eru engin úrræði fyrir skuldara, á meðan eigendur hafa endalaus úrræði. Af hverju hjálpa eigendur ekki skuldurum upp úr súpunni?

 

 

 

 

Jú, svarið virðist frekar einfalt. Besta hugsanlega verkfærið á þessari jörð eru manneskjur, og því meira sem manneskjan skuldar, því meira þarf hún að vinna. Þetta er reyndar algjörlega þvert á grundvallarkennisetningar kristinnar trúar þar sem manneskjan er óendanlega verðmæt og skal ekki notuð sem tól eða tæki, heldur borin óendanleg virðing fyrir henni sem vitundarveru í sjálfri sér, og þar af leiðandi er manneskja allt annað og miklu meira en tól eða tæki.

Fyrir hverja vinnur manneskjan? Fyrir eigendur. Og hvert fer hagnaðurinn? Fer hann til þeirra sem vinna eða þeirra sem eiga? Ef þú værir eigandi myndirðu vilja henda frá þér þeim drifkrafti sem gefur þér sífellt meiri auð? Að sjálfsögðu ekki.

 

 

 

 

Þannig að hugsanlega er dýpsti vandinn við efnahagsástandið á Íslandi í dag sá að ekki er vilji til staðar til að jafna aðstöðu eigenda og skuldara. Og það er ljóst að ef ríkið reyndi að jafna þennan mun yrði hún strax upphrópuð sem ættjarðarsvikari og kommúnisti. 

Þetta er ekki ný saga, og engin auðveld lausn til staðar. 

Ef ríkisstjórnin gæti bara hjálpað skuldurum sem vilja losna við skuldir sínar upp úr þeim, og finna leið fyrir þetta fólk sem mun ekki kosta það alla sína ævi, þá væri ríkið á réttri leið. En það er erfitt fyrir ríkisstjórnina að finna leiðir fyrir fólkið, því það eru alltof margir hagsmunaaðilar með puttana á stöðum þar sem puttar eiga ekki að vera.

 

 

 

 

Ef ríkisstjórnin eða Seðlabankinn gæti boðið almenningi lán á kjörum sem eru ekki háð íslensku krónunni, hugsanlega í Evrum, og opnaði þannig fólki leið út úr húsnæðiskrísunni sem gæti skollið á árið 2009, og leið út úr síhækkandi skuldum vegna verðbólgu og verðtryggingar, þá væri þessi ríkisstjórn búin að tryggja sér mitt atkvæði í næstu kosningum, sama hvað á undan hefur gengið.

Þetta er hægt.

 

 

 

 

Myndir: 

Bjartsýni: SME Life Tips

Skammbyssa: Bali Buzz

Hamar: How Stuff Works

Björgunarhringur:Google Image Listing

Fen: Sparrowflight13: Magic in the Air

Glöð manneskja: American Chronicle

Verkamaður: Cringel.com

Þumalfingur: Blacknight Soluctions

Veist þú hvað 14,5% verðbólga kostar þig mikið á dag?

 

 

 

Á sama degi og íslenska landsliðinu í handknattleik er fagnað verðskuldað með mikilli og glæsilegri skrúðgöngu og fjöldafundi í miðbæ Reykjavíkur, og forsetinn sæmir þessa góðu drengi fálkaorðunni, berast fréttir af enn alvarlegra máli, að verðbólgan sé orðin 14,5%. Hvað þýðir það?

Skilgreining á verðbólgu samkvæmt Wikipedia:

Hækkun á verðlagi sem minnkar kaupmátt og lækkar virði fjármuna. Verðbólga hefur áhrif á hagkerfið með því að auka óvissu og letja fólk frá sparnaði. Verðbólga hefur einnig í för með sér hærri nafnvexti sem letja fólk frá fjárfestingum. Það verður til ójafnvægi í greiðslum þar sem að innflutningskostnaður lækkar en útflutningskostnaður hækkar. Gengisfelling verður einnig til þess að launajafnvægi fer úr skorðum, þannig að þeir sem eru á föstum launum missa kaupmátt, en þeir sem hafa breytilegri fjármögnun geta enn hagnast á hækkandi verði og vöxtum.(Þýðing: HB)

Því hærri sem verðbólgan er, því meira græða eigendur hlutfallslega á við skuldara, þó að allir tapi. Sumir tapa bara miklu meira en aðrir. Þetta er ekki mikið flóknara en það.

Ef þú átt 1000 krónur á bankareikningi á 5% vöxtum með verðtryggingu, þá dekkar verðtryggingin verðbólguna, og vextirnir verða 19,5%. Þannig breytast þessar 1000 krónur í tæpar 1200 krónur. Það sama gerist þegar einhver skuldar 1000 krónur á 5% vöxtum. Á sama tíma hækkar vöruverð, sem þýðir að sá sem átti pening fyrir stendur hugsanlega í stað í kaupmætti, en sá sem skuldar mun tapa mun hraðar.

Raunveruleg dæmi eru til um einstaklinga sem skulda 20 milljónir á 4,3% fasteignaláni. Í 14,5% verðbólgu rjúka þessar 20 milljónir upp í tæpar 24 milljónir. Hvað þýðir þetta margra mánaða aukavinnu fyrir manneskju með 150 þúsund krónur útborgaðar á mánuði? Reiknaðu nú. Þetta eru raunverulegar tölur í dag vegna þess hvernig fasteignaverð sprakk þegar húsnæðislán flæddu inn á fasteignamarkað.

Myndin sýnir hversu dramatískar breytingar verða á skuldum sem bera 4,3% verðtryggða vexti. Það væri hægt að sýna súluna til samanburðar við 0 krónur sem upphafstölu, en það myndi skekkja sýnina á hversu alvarlegur hlutur 14,5% verðbólga er fyrir fólk sem einungis hefur tekjur af launuðu starfi og með fastar mánaðartekjur.

 

 

Tíminn er nefnilega peningar.

Eignatilfærsla verður mikil. Bilið breikkar milli þeirra sem eiga og þeirra sem skulda. Eigendur græða jafnmikið og skuldarar tapa, sem sumum kann að þykja óréttlátt, því að þeir sem eiga meira hafa ekki jafn mikla þörf fyrir aukinn gróða og skuldarar sem þurfa að þræla sér út, bæta við aukavinnu og jafnvel taka sér aukastarf til að eiga fyrir útborgunum.

Hvað er það sem veldur þessari auknu verðbólgu? Er þetta eitthvað sjálfkrafa skrið, eða meðvituð aðgerð einhverra einstaklinga? Af hverju er stjórnsýslan að auka verðbólgu með hækkandi gjöldum? Er þetta með ráðum gert, eða bara tómur kjána- og klaufaskapur? Getur þetta hugsanlega verið ein af birtingarmyndum spillingar?

 

 

 

 

Við verðum að ná verðbólgunni niður með öllum tiltækum ráðum. Hvað er hægt að gera? Hvað þarf að gera?

Hefurðu reiknað út hvað verðbólgan kostar þig mikið

• á dag
• á viku
• á mánuði
• á ári?

Er hugsanlegt að verðbólgan hjaðni ekki þar sem að einhverjir vilja ekki að hún hjaðni?

 

 

Myndir:

Handboltalandsliðið: mbl.is

Peningar: smallbiztechnology.com

 

Heimildir:

Seðlabanki Íslands

Wikipedia

Á allt handboltalandsliðið skilið að fá Fálkaorðuna fyrir silfrið í Kína?

 

 

Fyrst þegar ég las þá frétt að forseti íslenska lýðveldisins, herra Ólafur Ragnar Grímsson ætlaði að sæma allt íslenska landsliðinu í handbolta með fálkaorðunni, fór um mig svolítið af þessum hrolli sem kenndur er við kjána.

Ég hef til þessa litið á fálkaorðuna sem viðurkenningu fyrir merkilegan árangur einstaklings, og hef virt það mikils hversu vel rökstutt og vandað valið hefur verið ár hvert. 

 

 

 

 

En nú þegar heill hópur á að fá fálkaorðinu fyrir að ná góðum árangri á Ólympíuleikum, þá finnst mér eins og verið sé að gera lítið úr öllu því vandaða vali sem átt hefur stað áratugum saman, og hef á tilfinningunni að forsetinn sé einfaldlega svo mikill aðdáandi handboltans og geðshræringin svo mikil, að hann vilji gefa þeim orðuna af því að honum finnst þeir eiga skilið að fá hana. Ég trúi að þessi tilfinning sé sönn og heiðarleg, en finnst þó ekki rétt að fara eftir henni.

Sjálfur er ég mjög stoltur af strákunum, en þarna finnst mér farið yfir strikið í fögnuði. Það er verið að víkja frá reglum um veitingu fálkaorðunnar, en reglurnar eru þannig:

 

 

 

Öllum er frjálst að tilnefna einstaklinga sem þeir telja verðuga orðuþega. Sérstök nefnd, orðunefnd, fjallar um tilnefningar til orðunnar og gerir tillögur til forseta um hverja skuli sæma henni. Nánari upplýsingar um starfsemi orðunefndar veitir orðuritari og hann veitir einnig viðtöku tillögum um orðuveitingar. Orðuritari er nú ávallt starfandi forsetaritari. Tillögur með tilnefningum verða að berast með formlegum hætti, skriflegar og undirritaðar. Þar skal rekja æviatriði þess sem tilnefndur er og greina frá því starfi eða framlagi til samfélagsins sem talið er að sé þess eðlis að heiðra beri viðkomandi fyrir það með fálkaorðunni. Fleiri en einn geta undirritað tilnefningarbréf en aðalreglan er að undirskrift eins nægir. Orðunefnd berast á hverju ári um 80-100 tilnefningar. Við andlát þess er fálkaorðuna hefur hlotið ber erfingjum hans að skila orðuritara orðunni aftur.

 

 

 

 

Handboltalandsliðið á mikinn heiður skilið, en að þeir fái allir sem einn fálkaorðuna er algjörlega úr samhengi við allan minn skilning á heiðri og viðurkenningu fyrir ævistörf. 

Ég vil ekki vera leiðinlegur og mótmæla bara til að mótmæla. Þarna  er verið að brjóta mikilvæga leikreglu og ætlast er til að allir kinki kolli til samþykkis, án umhugsunar, og að enginn bifi mótmælum. 

Það vil ég ekki gera.

 

 

 

 

 

Myndir og heimildir af vefsetri Forseta Íslands

Hvað er réttlátt að gera við bílstjóra sem hætta lífi barna undir áhrifum eiturlyfja?

 

 

Ungur maður leggur líf barna og unglinga í hættu á skólalóð með því að taka handbremsubeygjur og spóla á planinu á afar kraftmiklu ökutæki. Ég fletti aðeins upp á þeim refsingum sem gripið er til víða um heim þegar um sams konar brot er að ræða. Hérna er listi af refsingum, án áherslu á þunga þeirra. Notaðu þennnan lista til að mynda þér skoðun á hvaða refsingu einstaklingur undir áhrifum vímuefna sem hættir eigin lífi og annarra með ofsaaksktri ætti skilið: 

• Fangelsi
• Háar fjársektir
• Tímabundin svipting ökuleyfis
• Svipting ökuleyfis til lífstíðar
  
• Ökutæki gert upptækt af Ríkinu
• Númeraplötur klipptar umsvifalaust undan bílnum
  
• Ströng endurmenntun
• Þyngri refsing eftir fjölda lífa sem stefnt var í hættu

 

Sjálfum þætti mér viðeigandi að gera bifreiðina upptæka, sekta viðkomandi með hárri fjársekt, svipta viðkomandi ökuréttindum í eitt ár, og dæma í eins árs skilorðsbundið fangelsi þar sem viðkomandi þarf að sæta strangri endurmenntun í heilt ár. 

Það væri áhugavert að heyra þína skoðun.

 

Hald lagt á sportbílinn

Hver er skemmtilegasta vefsíðan sem þú hefur fundið á Netinu?

Ég er að hugsa um algjörlega tilgangslausar vefsíður sem eru skemmtilegri en að láta sér einfaldlega leiðast, nokkuð sem ég reyndar upplifi það sjaldan að ég man varla hvað það er að láta sér leiðast. Ég spyr bara fyrir forvitni sakir.

Eins gott að ég komi með tillögu sjálfur:

Allir Southpark þættir frá upphafi (ókeypis vegna auglýsinga).

Af hverju þarf Jens Guð að dissa handboltann sem hallærislega íþrótt?

 

 

Fyrst að Jens Guð (eða Tröll) dissar minn ástkæra handbolta og árangur íslenska liðsins, verður að finna svar við slíkri ofsafenginni árás gegn strákunum okkar á vinsælasta fjölmiðli landsins.

Í fyrsta lagi segir hann að ekkert komi út úr gúggli á handbolta, sem er náttúrulega skiljanlegt ef maður kann ekki að þýða orðið handbolti yfir á enska heitið, sem er "handball" en hvorki "hanboll" né "handboll".

 

 

 

 

Einnig má Jens Guð gera sér grein fyrir að þegar "handball" er gúgglað birtast 33 milljónir niðurstöður eftir 0,05 sekúndna leit, en ef leitað er eftir "Jens Guð" finnast aðeins 58.400 svör á 0,32 sekúndum, sem þýðir að handbolti er vinsælli en Jens. Og hananú.

Jens Guð segir að handbolti sé uppruninn á Grænlandi. Það er lygi, enda uppruni handboltans frá Grikklandi hinu forna, þar sem hetjur á Ólympusfjalli stunduðu snjókast yfir vetrartímann.

Þegar Jens Guð segir að grettukeppnir séu vinsælli en handbolti gengur hann alveg fram af mönnum, en eins og vitað er þá hafa grettukeppnir ekki verið viðurkenndar sem grein á ólympíuleikunum.

 

 

 

Og ef þú heldur að ég sé í alvöru að gagnrýna Jens Guð fyrir greinina hans, þá er þessi grein miklu verr skrifuð en ég ætlaði mér.

Sumir vara við því að gefa tröllinu að borða, en þetta tröll er bara svo skemmtilegt að ég vil endilega gefa því eitthvað til að narta í, svo það hætti ekki að nöldra með sínum einstaka húmor.

Ég ætlaði upphaflega að dissa Jens Guð fyrir að blogga, en áttaði mig á að þá hefði ég skotið sjálfan mig í fótinn. Það hefði verið sárt.

Áfram Ísland!

 

 

Myndir: 

Tröll: Cave Your Trolls

Greppitrýni: WiredVideo.net

Til hamingju Ísland!

Mér fannst vanta eitthvað af leikgleðinni sem hefur einkennt liðið alla keppnina, enda lentu þeir á vegg þar sem franska vörnin stóð föst fyrir með markvörð á bakvið sem hirti alla vafasama bolta. Mig grunar að strákarnir hafi breytt svolítið hugarfarinu, ætlað að taka þetta, ætlað að vinna; en það hugarfar virkar einfaldlega ekki jafn vel og að taka hvern leik sem æfingaleik fyrir þann næsta á eftir.

Eitt það erfiðasta við að ná svona langt er að halda fullri einbeitingu og því hugarfari sem skilað hefur liðinu jafnlangt og það gerði. Ég hef nefnilega trú á að Íslendingar hefðu getað tekið franska liðið og geta það á góðum degi.

Frábær frammistaða engu að síður og er ég hæstánægður og gífurlega stoltur af strákunum, þar sem handbolti hefur verið sú íþróttagrein sem ég hef fylgst best með gegnum tíðina (fyrir utan skák). 

Framtíð handbolta á Íslandi er svo sannarlega björt.

Íslendingar taka við silfrinu

Skoðanakönnun: Hvaða lið verður ólympíumeistari í handbolta?

Spáin fór þannig: 70% töldu Íslendinga sigra, en 40 svöruðu könnuninni.

 

Það eru bara tveir möguleikar í stöðunni: sigur eða BLEEP!

Nú er bara að hafa gaman af síðasta leiknum, og taka hann sem æfingaleik eins og alla hina. Sama hvernig fer er landsliðið heldur betur búið að slá í gegn!

Íslenskur handbolti á forsíðu New York Times

Rugla sumir sérfræðingar óþekkt og prakkaralátum saman við ofvirkni?

 

 

 

Það er eitt þegar barn hefur athyglisbrest eða ofvirkni, sem er beinlínis sjúkdómur, og annað þegar barn hagar sér á hátt sem hægt er að túlka sem ofvirkan eða þegar barnið hefur ekki þjálfað athyglisgáfuna nægilega.

Gott hjá Björgvini að vekja athygli á þessu máli. 

Ég starfaði við kennslustörf frá 1994 til 2004 og gríp ennþá inn í þjálfun og kennslu þegar ég hef tíma. Við störf mín hef ég kynnst fjölmörgum börnum og unglingum sem greind hafa verið með ofvirkni, og oftar sem ekki hef ég sem sérfræðingur í uppeldisfræðum verið ósammála greiningunni, en ekki haft neitt um það að segja þar sem að ég er ekki sérfræðingur í ofvirkni sem slíkri. 

 

 

 

Það eru fjölmargir lífrænir og félagslegir þættir sem geta valdið óþekkt hjá börnum. Dæmi um lífræna þætti eru alltof mikil sykurneysla, kyrrseta (við t.d. sjónvarp eða tölvuleiki) og óregla með svefn.

Félagsleg ofvirkni tel ég að birtist oft í skólastofunni, sem er því miður alltof sjaldan í takt við veruleikann sem börnin þekkja. Þekking í dag er ekki það sama og þekking var fyrir tíu árum. Ef þú vilt vita eitthvað geturðu einfaldlega gúgglað það og lært á mjög skömmum tíma. Börn eru farin að gúggla og við tölvuna kunna þau á youtube, wikipedia og Facebook, og geta verið ansi fljót að læra, og fengið upplýsingar sem eru jafnvel nákvæmari en í skólabókunum. Einnig geta þau lært stærðfræði á vefnum á síðum eins og rasmus.is.

 

 

 

 

Ef börnin upplifa það að skólastofan og kennarinn eru ekki í takt við tímann, verða þau einfaldlega óþreyjufull, og ef þeim finnst að verið sé að bæla þau niður og halda aftur af þeim með skólakerfinu, brýst hegðunin fram og getur litið út sem ofvirkni.

Ofvirkni samkvæmt mínum skilningi er sjúkdómur sem gerir viðkomandi ekki kleyft að einbeita sér, og þá er mögulegt að hjálpa viðkomandi með lyfjum eins og rítalíni. En svo eru önnur börn sem haga sér eins og þau séu ofvirk en eru það ekki í raun, og eru líka róuð niður með rítalíni. Sumir sérfræðingar segja að það sé skaðlaust. Ég er ekki sannfærður. Sérstaklega ef við ætlumst ekki bara til þess að viðkomandi sýni góða hegðun, heldur framúrskarandi árangur.

 

 

 

 

Mannshugurinn er svo dularfullur, víðfeðmur og lítt kannaður að ómögulegt er að vita hvort að lyfjagjöf sé hindrun í vegi þess að einhver verði framúrskarandi einstaklingur.

Reyndar hafa íslenskir sálfræðingar verið að vinna að bættum greiningaraðferðum á ofvirkni og eiga hrós skilið fyrir það, en þeir notast við alþjóðlega staðla til að styrkja greiningarferlið, sem er vonandi þegar byrjað að skila sér í betri greiningu til framtíðar. Maður á aldrei að leggja svona mál algjörlega í hendur sérfræðinga.

Foreldrar og forráðamenn verða að kynna sér málin og þurfa að geta treyst á eigin dómgreind og heilbrigða skynsemi, sama hversu mikill þrýstingur kemur frá kennurum, heimilislæknum og sérfræðingum. Öll lyfjanotkun er ákvörðun sem ætti að taka með gát. Afleiðingar lyfjanotkunar eru óútreiknanlegar, sérstaklega þegar við tengjum hana saman við hugtökin greind og hæfileika.

 

 

 

 

 

Þó að átta mánuðir séu liðnir síðan ég skrifaði þessar greinar sem ég vísa í hér fyrir neðan er tilvalið að kíkja á þær aftur og fjörugar umræður sem fylgdu í kjölfarið.

• 14 atriði sem þú vissir ekki um RÍTALÍN og OFVIRKNI af því þú nenntir aldrei að pæla í þessum málum
• Leyndardómurinn að baki velgengni ofvirknislyfja (methylphenidate) eða réttlæting nytjahyggjunnar

Myndir:

Strákar í stuði: ADHD Canadian Seeker

Fjörugur krakki: More4Kids.info

Börn úr Pink Floyd's The Wall: MTV

Eitt höfuð, tvö andlit: EraMinda

Hugverkið: Frontier Psychiatrist

Handboltinn bjargaði honum