Er Kasparov fórnarlamb einveldistilburða Pútíns eða er hann bara sérvitringur með lausa skrúfu?

Þetta mál með Kasparov og stjórnvöld í Rússlandi er afar áhugavert, en Kasparov hefur sagt að barátta hans snúist fyrst og fremst um það að fá að bjóða sig fram með sínum flokki í lýðræðislegum kosningum í Rússlandi; nokkuð sem hvaða stjórnmálaflokkur sem er á Íslandi þarf ekki að hafa áhyggjur af hérna heima.

Viðtalið hér á eftir hefur vakið mikla athygli, en þar fer Kasparov á kostum í sjónvarpsviðtali hjá Bill Maher, þar sem hann skýtur jafn harkalega á Pútín og Bush, af dýpt og sannfæringu sem vekur umhugsun.

Ljóst er að þróun mála í Rússlandi hlýtur að vera töluvert áhyggjuefni fyrir vesturlönd. Nokkuð ljóst er að það er ekki Kasparov sem er með lausa skrúfu, ef eitthvað er að marka þetta viðtal.

Kasparov í 5 daga fangelsi

Aðför að tjáningarfrelsi hjá íslensku smásamfélagi. Er frelsið til skrauts? Skulu hinir óþægilegu þegja?

Það eina rétta er að beina valdinu gegn þeim sem misnotar tjáningarfrelsi sitt; en ekki gegn miðlinum sem slíkum og þar með samfélaginu öllu. Frelsi er vald og öllu valdi fylgir ábyrgð.

Áður en lengra er haldið, þá vil ég taka fram að ég er ekki að gagnrýna persónur, heldur skoðanir þeirra og athafnir sem ég tel vinna gegn gildi sem ég met mikils; ritfrelsi, tjáningarfrelsi, hugsunarfrelsi, með öllum þeim bólum og ljótleika sem fylgir.

Á Skákhorninu í dag, sem hefur verið umræðuhorn skákmanna á netinu til margra ára, stofnað af Daða Erni Jónssyni, sem hefur forritað það meðal annars til að geta skráð og sýnt skákir á gagnvirkan hátt, skrifar Guðfríður Lilja Grétarsdóttir, forseti Skáksambands Íslands þennan stutta en stórmerkilega pistil: 

 

Nýverið kom fram fyrirspurn frá skólastjóra Skákskóla Íslands, Helga Ólafssyni, um afstöðu stjórnar S.Í. til þess hvort linkur á skákhornið ætti að vera til staðar á nýju skákfréttasíðunni, þar sem m.a. væri að finna niðrandi og ósæmandi ummæli í garð barna og unglinga jafnt sem annarra. Helgi verður væntanlega einn pistlahöfunda á nýju fréttasíðunni, en í vinnslu er m.a. að skákdálkar Morgunblaðsins birtist þar reglulega.

Áhyggjur og ábendingar frá fleiri aðilum hafa einnig borist til eyrna stjórnarmanna S.Í., bæði frá foreldrum og öðrum, vegna meiðandi skrifa sem hér fari fram, en umræðuhornið er hvorki á vegum Skáksambandsins né aðildafélaga þess.

Stjórn Skáksambandsins hefur í framhaldinu fjallað sérstaklega um málið og tekið þá ákvörðun að vera ekki með link á skákhornið á nýju fréttasíðunni.

Mat stjórnar Skáksambandsins er þetta: Reynslan sýnir ítrekað að siðareglum og framfylgd þeirra er alvarlega ábótavant á skákhorninu. Börn og unglingar verða hér fyrir barðinu á meiðandi umfjöllun og niðurrifi, og persónubundin meiðyrði og svívirðingar birtast hér hvað eftir annað. Skáksambandið vill ekki tengja nafn sitt við slíkt á opinberum fréttasíðum sem það ber ábyrgð á og vísar því ekki í skákhornið.

F.h. stjórnar S.Í.

Guðfríður Lilja Grétarsdóttir

 

Vísað er sérstaklega í skrif einnar manneskju sem hefur að mínu mati vissulega skrifað ósanngjarnan texta um börn og unglinga; sem einnig hefur skaðað orðspor skákarinnar, en fyrir vikið hefði mér þótt rétt að viðkomandi einstaklingur fengi umfjöllun hjá siðanefnd SÍ og erindið jafnvel sent til alþjóðlega skáksambandsins FIDE. Þess í stað er ákveðið að sníða hjá allri þeirri umræðu sem á sér stað meðal annarra skákmanna.  Þessu var fylgt eftir af umsjónarmanni hornsins sem sagði meðal annars:

 

Í framhaldi af þessu er rétt að geta þess að ég hef nú ákveðið að taka upp mun hertari ritstjórn hérna á Skákhorninu enda hefur umræðan á köflum farið út í algjöra vitleysu.  Þessi herta ritstjórn hófst í morgun og mun verða framfylgt í framtíðinni og mun ég ekki hika við að henda út skeytum og setja menn í bönn ef þurfa þykir. (Sigurbjörn Björnsson)

 

Þetta finnst mér köld og hörð skilaboð, sem vekja spurningar.

Þarna er í tveimur erindum verið að mæla með notkun ritskoðunnar. SÍ vill óbeina ritskoðun með því að sníða hjá þessum síðum af vefnum skak.is, sem var á sínum tíma þekktur sem hlutlaus fréttamiðill um skák á Íslandi; en hefur allt í einu orðið að málpípu Skáksambands Íslands, sem reyndar hefur tilheyrt heimasíðu SÍ til þessa; en hlutleysinu er sjálfsagt fórnað vegna þess að SÍ borgar ritstjóra skak.is laun. Þar með eru forsendur fréttamiðilsins foknar út í veður og vind.

Hin skilaboðin finnst mér jafnslæm, en þar er beinni ritstýringu hótað. Ég játa að eftir að hafa lesið þetta hef ég ekki lengur áhuga á að skrifa neitt á Skákhornið, þar sem að stjórnandi gæti  auðveldlega fjarlægt það sem honum líkar ekki, enda hefur hann hótað því. 

Alvarlega málið er að lýðræðisleg samræða hefur tapað ákveðinni baráttu í þessum míkróheimi sem skákheimurinn á Íslandi er. Vegna þess að einn maður hefur verið óþægilegur og stingur aðra með athugasemdum sem svíða, og oft á ósanngjarnan hátt, þá finnst fólki að lýðræðislegi samræðugrundvöllurinn megi hverfa. Ég er sannfærður um að þessi einstaklingur telur sig vera í fullum rétti; að gera athugasemdir út frá eigin skoðunum og gildismati; hann er bara svo klaufalega óvarkár gagnvart tilfinningum annarra, og virðist algjörlega sama um þær, að það gerir hann mjög óvinsælan, og jafnvel hataðan og fyrirlitinn - sem mér finnst reyndar alltof langt gengið fyrir ummæli á skákvef.

Það er engum greiði gerður með að þagga niður í þessum manni eða Skákhorninu. Þar hafa birst góðar umræður um skák og skákmót, Hornið hefur verið notuð til þess að hrósa fólki þegar vel gengur, og verið mikið lesin af skákmönnum almennt. Það að allir hafa rétt til að tjá sig án hömlunar og án þess að eiga á hættu að skrif þeirra verði strokuð út af ritskoðara; er sjálfsagður réttur fólks í lýðræðissamfélaginu Íslandi; en ekki forréttindi eins og umsjónarmaður Hornsins virðist álíta. 

 

Ég skora á Skáksamband Íslands og umsjónarmann Skákhornsins að endurskoða hug sinn.

• Viljum við búa í samfélagi þar sem opin samræða er heft að einhverju marki?
• Viljum við lifa í samfélagi sem tekur þannig á málunum þegar hitnar í kolunum; að ekki allir fái að tjá sig, að ekki allir fái að láta í sér heyra; einfaldlega vegna þess að það særir hugsanlega tilfinningar einhverra einstaklinga?

Ritskoðun tilheyrir aðeins einræði. Kommúnistaríki hafa lengi verið gagnrýnd fyrir ritskoðun á pólitískum skoðunum, Kínverjar hafa verið gagnrýndir fyrir að ritskoða Internetið, repúblikanar í Bandaríkjunum hafa verið gagnrýndir fyrir að ritskoða allt sem gagnrýnir ríkisvaldið, Chavez í Venesúela hefur verið gagnrýndur fyrir að loka sjónvarpsstöðvum sem hann var ósáttur við; og nú gagnrýni ég skákyfirvöld, sem sækja vald sitt til íslenska lýðveldisins og félagsmanna sinna, fyrir að ritskoða Skákhornið.

 

Nokkrar tilvitnanir:

 

Ég er ósáttur við það sem þú segir, en ég mun verja fram í dauðann rétt þinn til að mæla hug þinn. (Voltaire 1694-1778)

 

Ef ekkert má birta nema það sem yfirvöld hafa fyrirfram samþykkt, hlýtur vald að staðla sannleikann. (Samuel Johnson 1709-1784)

 

Skoðanir fólks eru ekki undir stjórnvöld komin eða yfirráðasvæði þeirra. (Thomas Jefferson, 1743-1826)

 

Ef eitthvað er til staðar sem þolir ekki frjálsa hugsun, leyfið því að brotna. (Wendell Phillips 1811-1884)

 

Ritskoðun endurspeglar skort samfélagsins á sjálfstrausti. (George Bernard Shaw 1856-1950)

 

Mínar pælingar um stjórnarmyndun VG+D+S+B, Björn Bjarnason og Árna Johnsen

Ég er nú ekki mikill pólitíkus í mér, en hef verið að spá í spilin. Ég kaus samkvæmt minni sannfæringu eftir að hafa lesið vandlega yfir stefnur flokkanna; en hlustaði sem minnst á kosningaloforð gefin á síðustu stundu - sem eru í mínum augum ekkert annað en ryk.

En hér eru mínar pælingar um stöðu mála í dag.

Sjálfstæðisflokkurinn + Framsókn

Gengur ekki upp. Það þarf ekki nema einn ósammála eða óheiðarlegan mann sem væri til í að þyggja mútur í öðrum hvorum flokknum til að hleypa öllu í bál og brand þegar um viðkvæm mál er að ræða. Einnig er hneykslanlegt hvernig Jón Sigurðsson margminntist á að skilaboð þjóðarinnar til Framsóknarflokksins væru skýr á kosninganóttunni, þar sem ósigur þeirra var fljótur að koma í ljós, og fullyrti hann að stjórnarsamstarf kæmi ekki til greina. Nú hefur hann bakkað frá þessum orðum, og virðist ekki lengur ætla að virða þann vilja sem hann taldi áður augljósan að þjóðin væri að tjá Framsóknarflokkinum. Það að Jón skuli vera að íhuga samstarf með Sjálfstæðisflokki eftir yfirlýsingar sínar á kosninganótt virðist vera ljótt dæmi um óheilindi (en þarf ekki að vera það), og eina leiðin út úr þessu, bæði fyrir hann og flokkinn er að hafna samstarfinu - en vissulega getur verið flókið hvernig það er gert, því að enginn virðist vita hver fær umboð til stjórnarmyndunar. Báðir flokkar og þjóðin öll myndi tapa á áframhaldandi stjórnarsamstarfi S og B.

Framsókn + Vinstri grænir + Samfylking

Gengur ekki upp af sömu ástæðum og áður voru nefndar, meirihlutinn er alltof lítill, og tilviljun eða prettir munu verða ofaná í viðkvæmum málum.  Það er mikið af klókum stjórnmálamönnum þarna á milli, en klókindi er ekki það sem til þarf til að leiða þjóðarskútuna. Allir viðkomandi flokkar og þjóðin öll myndu tapa á þessu samstarfi.

Sjálfstæðisflokkur + Vinstri grænir

Gengur ekki upp vegna þess hversu langt er á milli flokkana í pólitík. Þeir munu verða í stöðugum vandræðum með að koma sér saman um viðkvæm mál, nema Vinstri grænir  séu kannski laumuhægriflokkur. Þessi samsuða kæmu Vinstri grænum illa, því slíkt samstarf myndi gefa þeim svartan blett sem hentistefnuflokkur - rétt eins og Framsóknarflokkurinn fékk á síðasta tímabili; og myndi sjálfsagt vera bærilegur Sjálfstæðismönnum, rétt eins og ríkjandi stjórn þeirra er. Ég held að þessi stjórn hefði lítil mótandi áhrif á næstu fjögur árin, þar sem mesti krafturinn færi í að sætta gjörólík sjónarmið í stað þess að beina kröftunum að mikilvægum málefnum.

Sjálfstæðisflokkur + Samfylkingin

Mér líst best á þessa samsuðu, þó að ég sé engan veginn sáttur við Ingibjörgu Sólrúnu sem leiðtoga, vegna þess hversu illa hún hefur verið að tala um annað fólk og hversu erfitt hún virðist eiga með að vera samkvæm sjálfri sér. Aftur á móti hefur Samfylkingin fantagóða stefnu, og hefur fullt af góðu fólki innanborðs. Þar sem að hluti Samfylkingar hefur tilhneygingu til hægri, en hugar þó að samfélagsmálum, og virðast hæfilega skynsöm - sem verður aðeins styrkt af stöðugleika Sjálfstæðisflokksins - þá tel ég þessa stjórn verða bæði flokkunum og þjóðinni til heilla.

Aðeins um Björn Bjarnason og Árna Johnsen

Síðustu daga hefur mikið verið talað um þá Björn og Árna í sömu hendingu, sem mér finnst ósanngjarnt gagnvart Birni. Ég tel að hann hafi verið að gera skyldu sína í Baugsmálinu, en vandinn hafi verið sá að ákæruvaldið réði einfaldlega engan veginn við málið. Ég gæti trúað að vanhæfni og skortur á reynslu í slíkum máli hafi orðið ákæruvaldinu að falli. Að flokka þetta mál sem pólitískt einelti finnst mér tóm firra. Mér fannst það líka ósmekklegt af Jóhannesi í Bónus að auglýsa útstrikanir gegn Birni, þar sem að vonlaust er fyrir kjósendur að vita sannleikann í málinu; en eiga þó kannski auðvelt með að skipta sér í flykkingar um hver hann er. Minni á að Al Capone sjálfur, sem ábyrgð bar á fjölda morða í Chicago á sínum tíma var ekki stungið í steininn fyrir skipulagða glæpastarfsemi, enda hafði hann snjalla lögfræðinga til að verja sig í stóru málunum, heldur var hann hankaður á skattsvikum og stungið í steininn fyrir þau.

Ég gerði skoðanakönnun um Árna Johnsen fyrir nokkrum dögum. Í augnablikinu hafa 350 manns svarað henni, sem ég tel að geri hana marktæka.

Spurt var: Vilt þú sjá Árna Johnsen á þingi?

Já 19.1%

Mér er sama 3.1%

Líklega ekki 6.0%

Alls ekki 71.7%

350 hafa svarað

Samkvæmt þessu er mál Árna Johnsen svartur blettur á Sjálfstæðisflokknum og ljóst að hann er maður sem þjóðin á erfitt með að treysta fyrir valdi. Ef Sjálfstæðisflokkurinn er í viðkvæmu stjórnarsamstarfi og getur ekki treyst öllum sínum mönnum 100%, þá er hætta á að skútan fari að vagga óbærilega. Mér finnst mikil skítalykt að þessu máli, sérstaklega þegar haft er í huga að Árni gat ekki einn komið því í kring að honum yrðu gefnar upp sakir til að hann kæmist aftur í framboð. Það þýðir að hópur manna stendur að baki spillingar, klíkuskapar og siðleysis. Það var óeðlilegt að gefa Árna uppreist æru. Eðlilegt er að gefa fólki uppreist æru sem veldur alvarlegu slysi og fær kannski dóm fyrir manndráp af gáleysi eða hefur verið handtekið vegna fjöldamótmæla, eða einhvern tíma fengið dóm á öðrum vettvangi - en aldrei fyrir misbeitingu valds.

Vaxandi vantrú á framhald stjórnarsamstarfs

Skoðanakönnun um Árna Johnsen

Vinstra megin á síðunni er hægt að svara könnuninni. Ekki verður gert upp á milli einstaklinga á neinn hátt, hvorki sem tengist aldri, þjóðerni eða stjórnmálaflokki. Ég er einfaldlega forvitinn að vita hver skoðun fólks er á þessu máli, því að hugsanlega er meirihlutinn þögull. 

22% strikuðu yfir Árna Johnsen

Alþingiskosningar 2007 - Stefnur allra flokka

Ég tók saman á einum stað stefnur stjórnmálaflokkana sem ætla að bjóða fram til Alþingis árið 2007. Mér finnst lítið mark takandi á auglýsingum og framboðsræðum rétt fyrir kosningar, en held að stefna viðkomandi flokks skipti öllu máli.

Þess vegna tók ég saman þær stefnur sem hægt var að finna á heimasíðum flokkana og setti þær allar í eitt skjal, sem ég vil síðan fjalla um út frá heilbrigðri skynsemi og gagnrýnni hugsun í síðari færslum.

Þar sem að okkur er ætlað að kjósa flokka, en ekki persónur, vil ég einfaldlega útiloka þá skoðun sem ég gæti haft á ólíkum persónum innan ólíkra flokka, og einbeita mér aðeins að stefnumálunum.  Með þessu verkefni vil ég einfaldlega gera sjálfum mér fært að sjá betur hverjir koma til greina í mínu eigin vali. Ef þessar pælingar gagnast öðrum lesendum er það bara bónus.

Opið er fyrir athugasemdir.

 

Notið tenglana hérna fyrir neðan, þeir vísa í stefnurnar neðar í skjalinu:

Baráttusamtök eldri borgara og öryrkja.

Framsóknarflokkurinn.

Frjálslyndi flokkurinn.

Samfylkingin.

Sjálfstæðisflokkurinn.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð.

Íslandshreyfingin - lifandi land.

  

Baráttusamtök eldri borgara og öryrkja

Vegna óviðunandi kjara, sífelldra skerðinga á bótum og almenns skeytingarleysis stjórnvalda um kjör eldri borgara, öryrkja og annarra sem búa við bágan hag; höfum við ákveðið að bjóða
fram til alþingis í maí 2007.

 

Framsóknarflokkurinn

Stefna: Framsóknarflokkurinn er frjálslyndur félagshyggjuflokkur sem vinnur að stöðugum umbótum á samfélaginu og lausn sameiginlegra viðfangsefna þjóðfélagsins á grunni samvinnu og jafnaðar.  Hann stendur vörð um stjórnarfarslegt, efnahagslegt og menningarlegt sjálfstæði Íslendinga, byggt á lýðræði, þingræði og réttaröryggi. Framsóknarstefnan setur manninn og velferð hans í öndvegi. 

I. Þjóðfélagsgerð: Við viljum áfram byggja upp þjóðfélag á grunngildum lýðræðis, persónufrelsis, jafnræðis og samfélagslegrar ábyrgðar.

II. Mannréttindi: Við berjumst fyrir mannréttindum, virðingu fyrir einstaklingnum og  fjölskyldunni. Við höfnum hvers konar mismunun sem gerir greinarmun á fólki t.d. eftir kynþætti, kynferði, tungu, trú, þjóðerni, kynhneigð, búsetu eða stjórnmálaskoðunum. Við munum ávallt verja skoðana- og tjáningarfrelsi, trúfrelsi og friðhelgi einkalífs.

III. Jafnræði þegnanna: Við setjum manngildi ofar auðgildi og viljum að hver og einn hafi sama rétt til menntunar, þroska og grundvallarlífskjara óháð uppruna, heilsu og  efnahag.

IV. Mannauður: Við viljum efla mannauð með því að sérhver einstaklingur fái örvun og tækifæri til að þroskast og vaxa í leik og starfi.Við stefnum að samfélagi umburðarlyndis og víðsýni  svo  margbreytileiki þjóðlífs og einstaklinga fái notið sín.

V. Stjórnarfar: Við viljum að þjóðin fari með æðsta ákvörðunarvald og handhafar valdsins stjórni aðeins í umboði hennar. Við vinnum ötullega að réttlátu stjórnarfari, opnum stjórnarháttum og valddreifingu.  

VI. Hagkerfi: Við viljum byggja efnahagslíf þjóðarinnar á markaðshagkerfi einkarekstrar og samvinnurekstrar þannig að framtak einstaklinga og samtaka þeirra njóti sín til fulls.

VII. Alþjóðasamfélagið: Við höfum ríkum skyldum að gegna varðandi samvinnu við aðrar þjóðir um lausn sameiginlegra verkefna. Við viljum að þátttaka okkar í alþjóðlegum samskiptum eigi að byggjast á viðurkenningu á rétti  þjóða til sjálfstæðis og sjálfsákvörðunar.

III. Náttúrugæði: Við viljum  skynsamlega og sjálfbæra nýtingu á gæðum jarðar sem skaði ekki hagsmuni komandi kynslóða. Við teljum að allar innlendar náttúruauðlindir skuli óskorað lúta íslenskri stjórn.

IX. Búsetuskilyrði: Við teljum það til grundvallarréttinda að fólki verði gert kleift að velja sér búsetu þar sem það kýs. Greiðar samgöngur, alhliða fjarskipti,  fjölbreytt atvinnutækifæri, fjölþætt framboð menntunar, menningar og heilbrigðisþjónustu eru þættir sem jafna búsetuskilyrði.

X. Stjórnmálin: Við byggjum á frjálslyndri hugmyndafræði og teljum því farsælast að ná fram niðurstöðu með samvinnu ólíkra afla og hagsmuna sem byggð eru á hófsemi og heiðarleika. 

 

Frjálslyndi flokkurinn

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á stefnumörkun sína eins og hún hefur verið sett fram í málefnahandbók flokksins. Flokkurinn leggur auk þess áherslu á þessi atriði:

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á virðingu fyrir einstaklingnum og nauðsyn fjölbreytts mannlífs.

Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir samfélagi umburðarlyndis, réttlætis og jafnræðis þar sem þegnarnir eru virkir þáttakendur og bera ábyrgð á sjálfum sér og samfélaginu.

Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir réttlátu samfélagi þar sem fólkið í landinu, hefur fullan rétt á sameiginlegum auðlindum þjóðarinnar.

Frjálslyndi flokkurinn ítrekar að kjarni stjórnmálastefnu flokksins og grundvöllur er að hver einstaklingur viðurkenni rétt annarra til frjálsrar hugsunar, trúar, tjáningar og frelsis til að kjósa sér eigin lífsstíl.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á hagsmuni fjölskyldunnar sem grunneiningar þjóðfélagsins.

Samstjórn Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins.
Ríkisstjórn Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins hefur farið með völd í landinu í meira en áratug. Á þeim tíma hefur skattheimta aukist sem aldrei fyrr. Skattastefna ríkisstjórnarinnar hefur valdið auknu óréttlæti í þjóðfélaginu og stuðlað að því að gera nokkra einstaklinga ofurríka, en aukið álögur á aldraða og öryrkja.

Ríkisútgjöld hafa aukist meir en annars staðar í okkar heimshluta. Samt sem áður skortir á að þeir, sem þurfa virkilega á aðstoð samfélagsins að halda, búi við mannsæmandi kjör.

Ríkisstjórnin hefur beitt sér fyrir viðhaldi rangláts fiskveiðistjórnunarkerfis þar sem nokkrir aðilar njóta alls arðs af þessari sameiginlegu auðlind þjóðarinnar.

Spilling núverandi valdhafa hefur birst í mörgum myndum. Frjálslyndi flokkurinn minnir á hvernig staðið hefur verið að einkavæðingu ríkisfyrirtækja, sem hefur gert vildarvini ríkisstjórnarflokkanna ofurríka með úthlutun á ríkiseignum

Auk þess er vaxtaokrið það mesta sem þekkist í Evrópu. .

Frjálslyndi flokkurinn krefst breytinga í þjóðfélaginu og mun beita sér af öllu afli fyrir:

Breyttri skattastefnu sem m.a. felur í sér hækkun skattleysismarka í kr. 150.000 og heimild bótaþega til að afla sér tekna, án þess að bætur til þeirra séu skertar.

Afturköllun þjóðlendukrafna.

Aðhaldi í ríkisrekstri

Afnámi gjafakvótakerfisins.

Þjóðarátaki í samgöngumálum til að tryggja hagsmuni byggða og stuðla að fjölbreyttu atvinnulífi og mannlífi.

Skipun rannsóknarnefndar til að kanna misnotkun við ráðstöfun ríkiseigna.

Afnámi verðtryggingar og vaxtaokurs.

Sambærilegu vöruverði og tíðkast í nágrannalöndunum.

Afnámi sérstakra lífeyrisréttinda stjórnmálamanna.

1. Velferðarmál: Málefni aldraðra og öryrkja, heilbrigðismál og lífeyrissjóðir.

Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir raunverulegri velferð. Í því felst að þeir sem þurfa á aðstoð að halda fái hana og búi við mannsæmandi kjör. Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir hagsmunum aldraðra og hagsmunum þeirra, sem þurfa á aðstoð að halda og leggur ríka áherslu á að fólki sé hjálpað til sjálfshjálpar.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á að félagslegt öryggi sé forsenda þess að fólk fái notið mannsæmandi lífs og njóti sín sem einstaklingar.

Góð heilbrigðisþjónusta er mikilvægur þáttur velferðarkerfisins.

Frjálslyndi flokkurinn telur nauðsynlegt að taka stjórnkerfi heilbrigðiskerfisins til endurskoðunar og tryggja að þeir miklu fjármunir, sem varið er til heilbrigðismála, nýtist sem best.

Frjálslyndi flokkurinn mun beita sér fyrir að biðlistum á sjúkrahúsum verði útrýmt.

Frjálslyndi flokkurinn vill að byggðar verði í stórauknum mæli íbúðir fyrir öryrkja ogn aldraða á næstu fjórum árum.

Frjálslyndi flokkurinn vill bæta sérstaklega hag barnmargra fjölskyldna.

2. Sjávarútvegsmál.
Stefna Frjálslynda flokksins í sjávarútvegsmálum og afstaða hans til núverandi fiskveiðistjórnunarlaga er óbreytt. Frjálslyndi flokkurinn hefur mótað skýra stefnu sem byggist á að eftirfarandi meginatriði séu uppfyllt:

Að í reynd sé það virt að fullu að fiskimiðin eru sameign íslensku þjóðarinnar

Að réttur sjávarbyggðanna til nýtingar aðliggjandi fiskimiða sé virtur

Að jafnræði og sanngjörn samkeppnisskilyrði ríki í sjávarútvegi, bæði veiðum og vinnslu

Að eðlileg nýliðun sé möguleg þannig að framtak dugmikilla einstaklinga fái notið sín.

Að lög um fiskveiðistjórn tryggi hagkvæma og skynsamlega nýtingu fiskimiðanna.

Frjálslyndi flokkurinn telur að núverandi löggjöf uppfylli ekkert af þessum grundvallarskilyrðum.

Flokkurinn mun því berjast gegn óbreyttri sjávarútvegsstefnu og mæla fyrir sinni gjörbreyttu stefnu af festu og einurð, jafn lengi og þörf krefur, í fullri vissu um að hafa sigur að lokum.

3. Samgöngumál.
Frjálslyndi flokkurinn mun beita sér fyrir þjóðarátaki í samgöngumálum á næsta kjörtímabili. Markmiðið er að góðar samgöngur verði um allt land. Byggð verður að tengja byggð þannig að dregið verði úr mismunun en aukin samstaða og samkennd með þjóðinni.

Frjálslyndi flokkurinn telur það eitt megin verkefni næstu ára að bæta þjóðvegakerfi landsins. Eftir að flutningar á sjó lögðust nánast af, hefur umferðarþungi um vegi landsins margfaldast. Margir vegakaflar á milli landshluta eru nú þannig á sig komnir, vegna aukins þunga og álags, að hættuástand hefur skapast.

Frjálslyndi flokkurinn telur, að ekki verði lengur komist hjá því að tvöfalda helstu akstursleiðir út frá Reykjavík, svo sem Vesturlandsveg og veginn um Hellisheiði.

Frjálslyndi flokkurinn telur, að samþykkja eigi áætlun, til tíu ára, um gerð jarðganga, sem leysi af hólmi erfiða fjallvegi, dragi úr slysahættu og rjúfi einangrun byggðarlaga.

Frjálslyndi flokkurinn telur nauðsynlegt, að auka til muna fjárveitingar til vegamála, t.d. með því að verja hærra hlutfalli af þeim tekjum, sem af umferðinni koma, til varanlegra úrbóta. Með því sparast háar fjárhæðir sem í dag fara í rekstur ófullkominna samgöngumannvirkja.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á að allir landsmenn geti notið háhraðatengingar, á sambærilegu verði, og GSM öryggis hvar sem er í byggð og á þjóðvegum landsins.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á að Reykjavíkurflugvöllur verði áfram sá umferðar- og öryggisþáttur sem þjóðin geti treyst á.

Frjálslyndi flokkurinn vill skapa þau skilyrði, með stórbættum samgöngum, að landsmenn geti valið sér búsetu hvar sem er, án þess að það bitni á atvinnumöguleikum eða öryggi um að geta notið nauðsynlegrar þjónustu, sem einungis er í boði á höfuðborgarsvæðinu.

Frjálslyndi flokkurinn telur samgöngumál vera einn veigamesta þáttinn í velferðarmálum þjóðarinnar.

4. Málefni innflytjenda:

Frjálslyndi flokkurinn metur mikils vinnuframlag erlends fólks við uppbyggingarstarf í íslensku samfélagi síðustu misserin.

Margt af þessu fólki mun dvelja hér langdvölum og ber samfélaginu skylda til að veita því stuðning og hjálp til aðlagast íslensku samfélagi, m.a. með íslenskukennslu.

Frjálslyndi flokkurinn telur afar nauðsynlegt að stjórnvöld hafi fullt eftirlit með komu erlends verkafólks inn á vinnumarkaðinn og tryggi að réttur þess sé virtur og aðbúnaður mannsæmandi. Flokkurinn telur að fólk sem hingað kemur eigi að geta notað sína menntun og fagþekkingu á innlendum vinnumarkaði, enda sé fullgildum skírteinum framvísað.

Frjálslyndi flokkurinn mun þó beita sér fyrir að undanþága sú, sem samið var um í EES-samningnum, varðandi innflutning verkafólks frá aðildarlöndum EES, verði nýtt og innflutningur takmarkaður, í samræmi við ákvörðun íslenskra stjórnvalda.

Yfirvöld verða á öllum tímum að hafa stjórn á því hverjir og hvað margir innflytjendur koma til landsins. Jafnframt ber öllum, sem sækja hér um dvalarleyfi, að skuldbinda sig til að hlíta íslenskum lögum og stjórnarskrá.

Frjálslyndi flokkurinn varaði á Alþingi við afleiðingum þess að nýta ekki undanþáguákvæði um frjálst streymi fólks frá nýju aðildarlöndum Evrópusambandsins til landsins. Ríkisstjórnin neitaði að hlusta á þau varnaðarorð sem þingmenn Frjálslynda flokksins höfðu uppi, auk þess sem ríkisstjórnin vanrækti að marka stefnu í málefnum innflytjenda.

Ekkert gerðist í þessum málum fyrr en Frjálslyndi flokkurinn hóf umræður um innflytjendamál sl. haust.

Íslenskt þjóðfélag er að breytast í fjölmenningarþjóðfélag og er afar mikilvægt að nýir borgarar aðlagist samfélaginu og kynnist menningu þjóðarinnar og tungu.

5. Menntamál.
Frjálslyndi flokkurinn telur það vera algjört forgangsverkefni að fólk eigi þess kost að njóta góðrar almennrar menntunar, verk- og háskólamenntunar. Flokkurinn telur að allir verði að eiga á kost á góðri menntun, án tillits til efnahags og búsetu.

Góð menntun er undirstaða nútímasamfélags og forsenda þess að borgararnir geti nýtt sér þau tækifæri sem hún býður.

Frjálslyndi flokkurinn leggst gegn skólagjöldum til 1. prófgráðu í háskóla.

Sérstaklega verði hugað að menntun og sérnámi aldraðra og öryrkja, eftir þörfum hvers og eins.

Frjálslyndi flokkurinn mun beita sér fyrir því að skólamáltíðir í grunnskólum verði ókeypis.

6. Byggðamál.
Frjálslyndi flokkurinn telur að farsælast sé að stuðla að því að Ísland geti að stærstum hluta verið í byggð. Sú byggðaþróun, sem varað hefur allt of lengi, þar sem fjölmörg byggðarlög, sem áður voru blómleg og iðandi af lífi, berjast nú fyrir tilveru sinni, er dapurleg staðreynd, sem stjórnvöld verða að taka afstöðu til.

Ef stefna stjórnvalda er sú að ekki sé ástæða til að reyna að hafa áhrif á þessa þróun, þá ber að viðurkenna það opinberlega í stað þess að beita blekkingum.

Frjálslyndi flokkurinn telur, að lögin um stjórn fiskveiða, kvótakerfið, þar sem hömlur eru lagðar á atvinnuþátttöku fólks vítt og breitt um landið, eigi stærstan þáttinn í þeirri þróun sem orðið hefur í búsetumálum á Íslandi. Breytt stefna í fiskveiðimálum, í anda
Frjálslynda flokksins, ásamt þjóðarátaki í samgöngumálum, geta tryggt framtíð íslenskra byggða og þar með þann menningararf sem nauðsynlegt er að varðveita í þjóðarsálinni.

7. Neytendur og verðlag.
Frjálslyndi flokkurinn sættir sig ekki við að verðlag á nauðsynjum hér sé hærra en annars staðar í okkar heimshluta. Frjálslyndi flokkurinn mun hlutast til um það, komist hann til valda, að verðlag í landinu verði með sambærilegum hætti og annars staðar á Evrópska efnahagssvæðinu. Íslenskum bændum verði frjálst að framleiða og selja afurðir sínar beint til neytenda.

Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir að verslun verði frjáls með allar vörur sem leyfðar eru á innlendum markaði.

Efla þarf eftirlitsstofnanir og markaðsgæslu. Komi til þess að ekki verði viðkomið eðlilegri samkeppni og aðstæður skaði almenning, verða opinberir aðilar að grípa inn í til að koma í veg fyrir að okrað verði á borgurunum á grundvelli einokunar eða fákeppni.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á nauðsyn þess að verðtrygging á lánsfé verði afnumin.

Frjálslyndi flokkurinn leggur áherslu á að efnahagsstjórnin og stefnan varðandi gjaldmiðilinn verði með þeim hætti, að hagsmunir lántakenda og lánveitenda séu tryggðir.

Lánsfé á að vera í boði á svipuðum kjörum og í nágrannalöndum okkar.

8. Nýting og vernd náttúruauðlinda.
Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir ábyrgri landnýtingu og náttúruvernd. Flokkurinn mun vinna að öflugri landverndar- og varðveislustefnu til að tryggja landvernd og sjálfbæra nýtingu náttúrunnar.

Frjálslyndi flokkurinn telur að atvinnulífið beri samfélagslega ábyrgð á landnýtingu og náttúruvernd. Þessi ábyrgð lítur m.a. að því að varðveita náttúruauðlindir, gæta að sjálfbærri þróun og endurnýtingu auðlinda.

Frjálslyndi flokkurinn mun vinna að mótun grunnreglna um þessi atriði á næsta kjörtímabili.

9. Skattamál.
Frjálslyndi flokkurinn vill auka vald fólksins yfir lífi sínu og starfi. Í dag rennur um helmingur tekna launþega til opinberra aðila, lífeyrissjóða og stéttarfélaga. Virðisaukaskattur og aðrir neysluskattar valda því síðan að fólk hefur til ráðstöfunar innan við 40 kr af hverjum 100 sem það vinnur sér inn.

Skattekjur íslenska ríkisins hafa hækkað meira en skatttekjur annarra ríkja í okkar heimshluta sem hlutfall af þjóðartekjum. Ísland slær met í skattahækkunum allra OECD ríkja. Þetta gerist þrátt fyrir að þjóðartekjur hafi vaxið hratt á Íslandi. Skatttekjur ríkisins sem hlutfall þjóðarframleiðslu eru orðnar allt of háar og svo skefjalaus skattheimta mun leiða til stöðnunar og draga úr hagvexti og velsæld.

Frjálslyndi flokkurinn vekur athygli á því að skattabreytingar ríkisstjórnarinnar hafa undanfarin ár verið þær að draga úr sköttum á fyrirtæki og atvinnulíf. Þrátt fyrir það aukast skatttekjur ríkisins verulega en almenningur í landinu ber þyngri byrðar, bæði hvað varðar tekjuskatta og neysluskatta. Aukin skattbyrði dregur úr framkvæmda- og vinnugleði fólks.

Frjálslyndi flokkurinn telur brýna nauðsyn bera til að skattgreiðendur grípi til öflugra varnaraðgerða með því að efla þann stjórnmálaflokk og stjórnmálamenn sem vilja draga úr ríkisútgjöldum, eyðslu og bruðli. Einstaklingarnir fái að njóta sjálfir sem allra stærsts hluta tekna sinna. Auknar ráðstöfunartekjur eru kjarabót.

Hækka þarf sérstaklega ráðstöfunartekjur láglaunafólks, aldraðra og öryrkja.

Taka verður ríkiskerfið til endurskoðunar á sama tíma og velferðarkerfi þeirra, sem á þurfa að halda, verði varðveitt.

Frjálslyndi flokkurinn vill að tekjutenging fatlaðra og aldraðra verði afnumin strax.

Frjálslyndi flokkurinn vill að öryrkjar og aldraðir geti unnið skattfrjálst, án bótaskerðingar, fyrir allt að einni milljón króna á ári.

Tryggt verði að þegar greiddur er út uppsafnaður lífeyrir, frá lífeyrissjóðum, sé skattstjóra skylt, að tekjudreifa greiðslum þannig að skattaafsláttur einstaklinga nýtist sem best.

10. Utanríkismál.
Stefna Frjálslynda flokksins í utanríkismálum byggist á sjálfstæði þjóðarinnar og friðsamlegri sambúð Íslands við aðrar þjóðir. Flokkurinn leggur áherslu á að Ísland verði herlaust land en varnarviðbúnaður þó til staðar til að tryggja öryggi borgaranna.

Frjálslyndi flokkurinn telur aðild að Evrópska efnahagssvæðinu, Sameinuðu þjóðunum, NATO og Norðurlandaráði mikilvægustu atriðin í utanríkismálum Íslendinga.

Frjálslyndi flokkurinn telur það hafa verið óafsakanleg mistök Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins að skipa okkur í hóp "hinna viljugu þjóða" og taka með því siðferðilega ábyrgð á ólögmætri innrás Bandaríkjanna í Írak.. Brýnt er að Íslendingar taki aftur upp fyrri stefnu í utanríkismálum sem herlaus þjóð. Þess vegna verður að taka Ísland af skrá yfir þjóðir sem lýsa sig viljugar til að styðja innrás í lönd og hernám þjóða.

Frjálslyndi flokkurinn lýsir sig andvígan umsókn Íslands til setu í Öryggisráði Sameinuðu Þjóðanna og gagnrýnir þann fjáraustur, sem til þessa hefur verið varið.

Frjálslyndi flokkurinn bendir á óhóflegt bruðl í utanríkisþjónustunni og telur að þar megi spara mikla fjármuni.

Frjálslyndi flokkurinn mun beita sér fyrir grundvallarbreytingu á starfsemi utanríkisráðuneytisins til að draga úr bruðli og óhófi.

11. Lýðræði.
Grundvallaratriði lýðræðis er einstaklingsfrelsi og möguleikar borgaranna til að hafa áhrif á þjóðfélagið og þær ákvarðanir sem teknar eru.

Beint lýðræði og möguleikar til að krefjast almennra kosninga þar sem meirihlutinn ræður er því oft varnarúrræði almennings gegn sérhagsmunum og spillingu.

Frjálslyndi flokkurinn berst fyrir því að þjóðaratkvæðagreiðsla um einstök mál skuli fara fram, innan 3 mánaða, krefjist a.m.k. 10% kjósenda þess Frjálslyndi flokkurinn berst gegn flokksræði og takmörkun lýðræðisins en fyrir auknum áhrifum einstaklinga og möguleikum þeirra.

12. Siðvæðing stjórnmálastarfs.
Herða verður reglur sem gilda um stjórnmálamenn og gera þær kröfur að þeir hagi störfum sínum í þágu heildarinnar.

Fjármál stjórnmálaflokka verða að vera opinber.

Gera verður þá kröfu til stjórnmálamanna, sem brjóta gegn eðlilegum siðrænum leikreglum, að þeir segi af sér auk þess sem settar verði reglur um ábyrgð stjórnmálamanna og viðurlög við að fara gegn augljósum hagsmunum almennings.

13. Hert samkeppniseftirlit og öflug löggjöf um fjármálamarkaðinn.

Frjálslyndi flokkurinn mun beita sér fyrir því að Samkeppnislögum verði breytt þannig að búin verði til öruggari umgjörð um samkeppnismál og frjálsa markaðsstarfsemi. Brot seljenda og framleiðenda og óleyfilegt verðsamráð er atlaga að hagsmunum almennings.

Nauðsynlegt er að sú löggjöf sem sett verður sé til þess fallin að koma í veg fyrir samkeppnisbrot m.a. með því að skýr ákvæði verði sett um refsiábyrgð þeirra einstaklinga sem stjórna fyrirtækjum sem fundin verða sek um samkeppnisbrot.

Setja verður skýra og réttláta löggjöf á fjármálamarkaði þannig að virk samkeppni á þeim markaði leiði til sambærilegra lánakjara íslenskra neytenda og einstaklingar í okkar nágrannalöndum njóta.

14. Öryggi borgaranna.
Frjálslyndi flokkurinn mun vinna að því að fólk búi við sem mest öryggi og þess verði gætt að lögregla og dómstólar geti sinnt hlutverki sínu sem best.

Öryggi verður best tryggt með öflugri baráttu gegn þeirri samfélagsógn sem eiturlyfjavandinn er og þeirri glæpastarfsemi sem honum fylgir.

Einnig verður að tryggja öryggi borgaranna gegn utanaðkomandi hættu.

15. Íþrótta- og æskulýðsmál.
Frjálslyndi flokkurinn telur íþrótta- og æskulýðsstarf gegna veigamiklu hlutverki fyrir þjóðina og hafa ótvírætt forvarnargildi. Nauðsynlegt er að auka fjárveitingar til þessa málaflokks.

Frjálslyndi flokkurinn telur mikilvægt að allir eigi jafnan aðgang og aðgengi að íþrótta- og æskulýðsstarfi, óháð efnahag, aldri, líkamlegu og andlegu atgervi og búsetu.

Frjálslyndi flokkurinn telur að styrkir frá vinnuveitendum og stéttarfélögum, vegna heilsu- og líkamsræktar, eigi ekki að vera skattskyldir.

Frjálslyndi flokkurinn telur að ríkisvaldið eigi að koma til móts við íþróttaiðkendur af landsbyggðinni og koma á fót sérstökum ferðasjóði.

Frjálslyndi flokkurinn telur nauðsynlegt að sporna við auknu hreyfingarleysi hjá börnum og ungmennum.

Frjálslyndi flokkurinn leggur á það áherslu að fagaðilar sjái um þjálfun og leiðbeiningar í íþróttastarfi.

  

Samfylkingin

Jafnaðarmenn hafa lagt grunninn að velferðarsamfélögum Norðurlanda. Þar er jöfnuður meiri en annars staðar og atvinnulífið jafnframt samkeppnishæfast. Á undanförnum árum hafa stjórnvöld á Íslandi sveigt af þessari leið. Í komandi kosningum verður kosið um það hvort jafnaðarstefnunni verður beitt á ný til að auka lífsgæði á Íslandi.

Jafnvægi og framfarir; efling velferðarkerfisins og ábyrg efnahagsstjórn eru rauði þráðurinn í stefnu Samfylkingarinnar. Samfylkingin vill þjóðarsátt um nýtt jafnvægi í efnahagsmálum og ný vinnubrögð til að tryggja samstillingu efnahagsaðgerða. Efnahags- og umhverfisstefna Samfylkingarinnar slær á þenslu og skapar svigrúm fyrir átak í velferðar- og samgöngumálum.

Samfylkingin mun rétta hlut aldraðra og öryrkja gagnvart almannatryggingum, tryggja aðgengi allra að heilbrigðiskerfinu óháð efnahag og útrýma biðlistum með fjögur hundruð nýjum hjúkrunarrýmum á næstu tveimur árum.

Samfylkingin mun hrinda í framkvæmd aðgerðaáætlun til að sporna gegn fátækt. Einnig aðgerðaáætlun um málefni barna og auka þannig stuðning samfélagsins við börn og barnafjölskyldur, draga úr skerðingum á barnabótum vegna tekna og bæta tannvernd barna með ókeypis eftirliti. Takast þarf á við neyslu ávana- og fíkniefna með áherslu á forvarnir, meðferð og endurhæfingu.

Kynjajafnrétti er ein af grunnstoðum jafnaðarstefnunnar. Samfylkingin lýsir yfir skýrum pólitískum vilja til að útrýma launamun kynjanna, afnema launaleynd, koma á fullu jafnrétti milli karla og kvenna og gera Ísland að fyrirmyndarsamfélagi á sviði jafnréttismála.

Samfylkingin vill stuðla að gjaldfrjálsri menntun frá leikskóla að háskóla. Námsbækur í framhaldsskólum verði nemendum að kostnaðarlausu. Fjölga á nemendum sem ljúka framhaldsskólaprófi og samþætta símenntun menntakerfinu í heild. Breyta skal 30% námslána í styrk og greiða námslán út mánaðarlega.

Samfylkingin vill búa atvinnulífinu hagstætt rekstrarumhverfi þannig að hingað sæki erlend fjárfesting í auknum mæli. Samfylkingin vill hefja áratug hátækninnar með samræmdum aðgerðum í þágu þekkingariðnaðarins og m.a. fjórfalda framlag í Rannsóknarsjóð og Tækniþróunarsjóð á næstu fjórum árum. Samfylkingin vill treysta undirstöður menningarstarfsemi sem mikilvægrar auðlindar í landinu.

Samfylkingin leggur áherslu á að skattar af lífeyrissjóðsgreiðslum verði lækkaðir niður í tíu prósent og frítekjumark fyrir atvinnu- og lífeyristekjur eldri borgara verði 100.000 krónur, stimpilgjöld af lánum vegna húsnæðiskaupa verði afnumin, sem og vörugjöld og tollar af matvælum, virðisaukaskattur af lyfjum verði lækkaður og að tekið verði upp gagnsærra og réttlátara skattkerfi þar sem „grænir skattar" fá aukið vægi.

Samfylkingin vill tryggja öllum landsmönnum sambærileg lífskjör óháð búsetu og að þeir eigi greiðan aðgang að menntun, atvinnu og þjónustu. Forsenda þessa er raunhæf byggðastefna sem byggist á stórátaki í samgöngumálum, neti háskólastofnana á landsbyggðinni og auknu athafnafrelsi í landbúnaði. Á næsta kjörtímabili verði 1200 störf óháð staðsetningu á vegum ríkisins auglýst laus til umsóknar.

Samfylkingin vill að frekari stjóriðjuáformum verði slegið á frest þangað til fyrir liggur nauðsynleg heildaráætlun yfir verðmæt náttúrusvæði Íslands og verndun þeirra hefur verið tryggð. Tryggð verði friðun Þjórsárvera, Langasjós, Jökulsár á Fjöllum, Skjálfandafljóts, Jökulánna í Skagafirði, Torfajökulssvæðisins, Kerlingarfjalla, Brennisteinsfjalla og Grændals.

Loftslagsváin er nú helsta sameiginlega úrlausnarefni mannkyns. Samfylkingin vill tímasetta metnaðarfulla áætlun um að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda á Íslandi í samræmi við alþjóðlegar skuldbindingar.

Samfylkingin vill að þjóðareign á sameiginlegum auðlindum verði bundin í stjórnarskrá. Samfylkingin leggur höfuðáherslu á lýðræðismál með auknu íbúalýðræði og réttur almennings til þjóðaratkvæðagreiðslna verði tryggður í stjórnarskrá.

Samfylkingin vill að utanríkisstefna þjóðarinnar verði mótuð í ljósi þjóðarhagsmuna og sé sæmandi sjálfstæðri þjóð. Sótt verði um aðild að Evrópusambandinu og aðildarviðræður hafnar. Unnið verði að víðtækri samstöðu um samningsmarkmið og niðurstöður bornar um þjóðaratkvæði.

Samfylkingin hefur þá staðföstu skoðun að það eigi að verða eitt fyrsta verk nýrrar ríkisstjórnar að taka Ísland út af lista hinna vígfúsu þjóða.

Samfylkingin vill tryggja jafna stöðu útlendinga á vinnumarkaði og koma í veg fyrir félagsleg undirboð.

Samfylkingin stefnir að því að landið verði gert að einu kjördæmi. Samfylkingin vill endurskoða stjórnarráð Íslands, stofna eitt atvinnuvegaráðuneyti, tryggja faglegar ráðningar í opinber embætti, stuðla að jafnræði kynjanna í ríkisstjórn og í stjórnunarstöðum ráðuneyta og stofnana.

Samfylkingin mun beita sér fyrir því að lögum um eftirlaun æðstu embættismanna verði breytt og meira jafnræði komið á í lífeyrismálum ráðamanna og almennings.

Komandi kosningar eru mjög mikilvægar. Það er þjóðarnauðsyn að bæta fyrir vanrækslusyndir ríkisstjórnarinnar á undanförnum árum. Samfylkingin berst fyrir auknum jöfnuði, jafnvægi í efnahagsmálum og félagslegum framförum. Hinn 12. maí verður kosið um framtíð lands og framtíð þjóðar.

 

Sjálfstæðisflokkurinn

Framfarir og hagvöxtur komandi ára verði knúin áfram af menntun, vísindum og rannsóknum og að flokkurinn muni á næsta kjörtímabili beita sér fyrir áframhaldandi fjárfestingu í menntakerfi þjóðarinnar. Bæta þurfi stöðu eldri borgara, með því að lækka skerðingarhlutföll úr um 40% í 35%, að tekjutenging launatekna 70 ára og eldri við lífeyri almannatrygginga verði að fullu afnumin og að ríkið tryggi ákveðna lágmarksframfærslu úr lífeyrissjóðum. Sjálfstæðisflokkurinn vill vinna að auknu jafnrétti kynjanna, m.a. með því að auka möguleika á einkarekstri í opinberri þjónustu og leysa þar með úr læðingi þekkingu og sköpunarkraft kvenna sem starfa fyrir hið opinbera.

Flokkurinn mun halda áfram því mikla uppbyggingarstarfi í samgöngumálum sem staðið hefur yfir síðastliðin kjörtímabil í samræmi við samþykkta samgönguáætlun. Lögð er áhersla á að efnahagsstarfsemin verði í sem bestri sátt við náttúru landsins og að dregið verði jafnt og þétt úr mengun. Leitað verði áfram leiða til að lækka skatta á einstaklinga og fyrirtæki.

Menningarmál

Sjálfstæðisflokkurinn lítur svo á að íslensk menning sé samnefnari þess sem landsmenn eru að fást við á hverjum tíma með orðum sínum og athöfnum. Mikilvægt er að menning þjóðarinnar fái að þroskast og dafna á forsendum þjóðfélagsþegnanna en sé ekki stýrt í einhvern tiltekinn farveg af hinu opinbera.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur mikla áherslu á að nýbúum á Íslandi standi til boða góð íslenskukennsla. Aðlögun nýbúa að íslensku samfélagi er líklegri til að ganga hraðar og betur fyrir sig en ella ef þeir ná tökum á íslenskunni.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu að öll ungmenni hér á landi hafi jafnan rétt til að stunda listnám.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að opinber stuðningur við lista- og menningarstarfsemi, eins og aðrar atvinnugreinar, skuli ævinlega vera gegnsær og byggður á traustum áætlunum og hann minnir á að aukin ríkisútgjöld ein og sér tryggja ekki árangur á menningarsviði.

Sjálfstæðisflokkurinn styður gerð menningarsamninga við landshlutasamtök. Landsfundur telur að fjármunum sé best varið í samstarfi við heimamenn.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur mikla áherslu á að styðja listamenn í að kynna sig og koma sér á framfæri á erlendum vettvangi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að það fjármagn sem veitt er í menningarmál fari í auknu mæli í samkeppnissjóði.

Skóla- og fræðslumál

Undir forystu sjálfstæðismanna hefur átt sér stað bylting í menntamálum Íslendinga.  Aldrei hafa eins margir menntað sig eins mikið og nú. Ekkert ríki ver eins háu hlutfalli vergrar landsframleiðslu til menntamála eins og Íslendingar skv. tölum OECD. Frá árinu 2000 hefur fjöldi nemenda í háskólanámi tvöfaldast og tuttugufaldast í meistara- og doktorsnámi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að Ísland verði fremst í flokki þekkingar- og nýsköpunarsamfélaga. Menntamál eru því efnahagsmál sem varða Íslendinga miklu.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að líta beri á fræðslu og menntun sérhvers einstaklings sem ævilanga vegferð þroska og framfara og mikilvægt er að hver finni sér sinn hraða.

Sjálfstæðisflokkurinn hvetur til áframhaldandi þróunar sem stuðlar að aukinni fjölbreytni, samkeppni og faglegum metnaði. Skólastjórnendur eiga að geta valið um kennara með ólíka menntun og bakgrunn allt eftir áherslum.

Sjálfstæðisflokkurinn fagnar auknu valfrelsi foreldra sem orðið hefur á síðustu árum og áréttar að taka eigi upp þá grundvallarreglu að opinbert fé fylgi barni óháð vali á skóla. Auka má enn frekar fjölbreytni og ólíka kennsluhætti með því að styðja við mismunandi rekstrarform skóla.

Sjálfstæðisflokkurinn hvetur til að sérstök áhersla verði lögð á að efla leikskólastigið í samvinnu við foreldra og kennara, stofnanir og atvinnulífið. Í samræmi við þá grundvallarreglu að fé fylgi barni áréttar landsfundur að engu skipti hvort sá styrkur fari til opinberra aðila, einkaaðila eða til heimilisins sjálfs.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að sjálfstæði framhaldsskóla verði tryggt til að þeim gefist kostur á að bjóða upp á fjölbreyttari námsleiðir og sveigjanlegan námstíma til stúdentsprófs.

Sjálfstæðisflokkurinn fagnar auknu framboði á háskólanámi, fjölgun háskólanema og samkeppni milli háskóla. Sjálfstæðisflokkurinn telur farsælast fyrir háskólastigið að allir háskólar í landinu heyri undir ráðuneyti menntamála.

Sjálfstæðisflokkurinn ætlar að efla enn frekar tækifæri til símenntunar. Einnig þarf að fjölga þeim svo allir landsmenn njóti námstækifæra í heimabyggð.

Sjálfstæðisflokkurinn vill auka vægi listnáms á öllum skólastigum og efla tónmenntakennslu í grunnskólum.

Vísindamál og nýsköpun

Sjálfstæðisflokkurinn vill efla samkeppnissjóði sem styðja rannsóknir, tækniþróun og nýsköpun. Hlutfall þeirra verði fjórðungur af heildarfjárveitingu hins opinbera til málaflokksins.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stórefla háskólarannsóknir á vegum ríkis og einkaaðila með auknum framlögum beggja, þannig að hér á landi starfi háskólar í fremstu röð á alþjóðavettvangi á sem flestum sviðum.

Sjálfstæðismenn vilja beina rannsóknastarfsemi ríkisins inn í háskólaumhverfi með flutningi opinberra rannsóknastofnana í vísindagarða og útboði verkefna til háskóla og fyrirtækja og skapa hvata fyrir einkaaðila til að fjárfesta í rannsóknum og nýsköpun.

Sjálfstæðisflokkurinn vill styðja við sprotafyrirtæki með auknu framboði áhættufjármagns frá framtaksfjárfestum og hinu opinbera til að tryggja að næsta kynslóð hátæknifyrirtækja og annarra nýsköpunarfyrirtækja nái að vaxa úr grasi.

Sjálfstæðisflokkurinn telur það forgangsmál að leggja nýjan sæstreng frá Íslandi og hefja rekstur hans.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja öllum landsmönnum aðgang að öflugu gagnasambandi, góðri fjarskiptaþjónustu og öruggum tengingum við útlönd á samkeppnishæfu verði.

Umhverfis- og auðlindamál

Íslendingar standa framar flestum þjóðum heims í notkun vistvænna orkugjafa með yfir 70% af heildarorkunotkun úr endurnýjanlegum orkulindum. Sjálfstæðismenn vilja stefna að því að hækka þetta hlutfall enn frekar.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að efnahagslegir hvatar verði notaðir í ríkari mæli til að ýta undir almenna notkun vistvænna ökutækja.

Sjálfstæðisflokkurinn vill herða viðurlög við hvers konar umhverfisspjöllum og leggur áherslu á nauðsyn skýrra viðurlagaákvæða í lögum.

Merkir áfangar hafa náðst í náttúruvernd, þar sem hæst ber stofnun stærsta þjóðgarðs í Evrópu, Vatnajökulsþjóðgarðs. Sjálfstæðismenn vilja halda áfram á sömu braut.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stórefla landgræðslu og skógrækt á þeim sem svæðum sem eiga undir högg að sækja vegna gróður- og jarðvegseyðingar.

Sjálfstæðisflokkurinn vill gera verndar- og nýtingaráætlun þar sem annars vegar eru skilgreind og talin upp þau svæði sem eru nýtileg til orkuframleiðslu án umtalsverðra umhverfisáhrifa og hins vegar svæði sem ber að vernda þar sem orkuvinnsla á þeim hefði neikvæð umhverfisáhrif.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stefna að því að meginflutningslínur rafmagns og annarra flutningskerfa verði lagðar í jörð, stokka eða sjó eins og kostur er á einstaklega viðkvæmum svæðum vegna sjónmengunar.

Sjálfstæðisflokkurinn vill halda fullveldisrétti íslensku þjóðarinnar yfir náttúruauðlindum óskoruðum. Sjálfstæðisflokkuinn telur að skynsamleg og hagkvæm nýting náttúruauðlinda Íslands verði best tryggð með því að nýtingar- og afnotarétturinn sé í höndum einstaklinga.

Sjálfstæðisflokkurinn telur tímabært að leysa úr læðingi krafta einkaframtaksins svo að íslensk sérþekking og hugvit fái notið sín í útrás orkufyrirtækjanna. Sjálfstæðismenn vilja skoða kosti þess að færa eignarhald ríkisins á orkufyrirtækjum til einkaaðila.

Sjálfstæðisflokkurinn vill efla rannsóknir á sviði umhverfis- og auðlindamála enda eru öflugar rannsóknir forsenda skynsamlegrar og sjálfbærrar nýtingar á auðlindum lands og sjávar.

Efnahags- og skattamál 

Sjálfstæðisflokkurinn vill lækka skatta einstaklinga enn frekar. Skattalegir hvatar ættu að hvetja einstaklinga og fjölskyldur til sparnaðar en ekki skuldsetningar.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að fella eigi niður almenna tolla og lækka enn frekar vörugjöld á innflutningi en vinna að lækkun tolla á landbúnaðarvörum í samræmi við alþjóðasamþykktir.

Sjálfstæðisflokkurinn vill fella niður stimpilgjöld.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að lækka eigi álögur á bifreiðaeigendur.

Sjálfstæðisflokkurinn vill afnema lágmarksútsvar sveitarfélaga enda ætti sveitarfélögum að vera í sjálfsvald sett að lækka útsvar eftir því sem aðstæður gefa tilefni til hverju sinni.

Sjálfstæðisflokkurinn vill lækka skatta fyrirtækja og aðlaga skattkerfið þannig að það verði jafngott eða betra en það sem gerist hjá samkeppnisþjóðum okkar.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að halda eigi áfram að einfalda skattkerfið og leggja af skatta og gjöld sem skekkja samkeppnisstöðu fyrirtækja. Nauðsynlegt er að endurskoða lög um ýmsa smáskatta og gjöld sem hugsanlega áttu rétt á sér áður en eru nú tímaskekkja.

Sjálfstæðisflokkurinn vill afnema skatta af hagnaði fyrirtækja vegna sölu hlutabréfa.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að koma eigi á valfrelsi einstaklinga um vörsluaðila lögbundins lífeyrissparnaðar.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áfram áherslu á að flytja verkefni úr höndum ríkis og sveitarfélaga til einkaaðila til að draga úr umsvifum hins opinbera og auka þar með samkeppni á markaðnum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill breyta starfs- og lagaumhverfi stofnana og fyrirtækja, einkum uppgjörsaðferðum þeirra, sem enn eru í opinberum rekstri til samræmis við umhverfi einkageirans og þannig stuðlað að aukinni hagkvæmni í rekstri þeirra.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að reglum um virðisaukaskatt eigi að breyta þannig að opinberir aðilar fái hann endurgreiddan af allri aðkeyptri þjónustu og eigi þar með auðveldara með að útvista verkefnum.

Sjálfstæðisflokkurinn leggst alfarið gegn þeim hugmyndum sem fram hafa komið um að hækka beri fjármagnstekjuskatt. Slíkt væri tilræði við sparnað í landinu og myndi án efa leiða til flótta fjármagns úr landi, þar sem um kvikan skattstofn er að ræða.

Fjölskyldumál

Sjálfstæðisflokkurinn vill að sem flestum sé gert kleift að búa í eigin húsnæði með það að markmiði að treysta fjárhagslegt sjálfstæði einstaklinga og auka ábyrgð þeirra.

Sjálfstæðisflokkurinn vill jafna samkeppnisstöðu á húsnæðislánamarkaði og skoða þar sérstaklega stöðu Íbúðalánasjóðs og hlutverk hans á almennum lánamarkaði.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að leita eigi allra leiða til að lækka gjöld í byggingariðnaði til þess að auka möguleika fólks til að eignast eigið húsnæði.

Sjálfstæðisflokkurinn vill leggja áherslu á áframhaldandi fjölgun leiguíbúða og lausna í fjármögnun félagslegra leiguíbúða. Einnig að húsaleigubætur verði almennur kostur á leigumarkaði og að aðgreining milli félagslegs húsnæðis og almenns húsnæðis verði lögð niður.

Sjálfstæðisflokkurinn vill fella niður stimpilgjöld og setja skýrari reglur um uppgreiðslugjöld af húsnæðislánum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill endurskoða vaxtabætur þannig að þær komi þeim helst til góða sem minnstar tekjur hafa.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að forstöðumönnum trúfélaga verði gert heimilt að staðfesta samvist samkynhneigðra.

Sjálfstæðisflokkurinn vill gera stórátak í að jafna óútskýrðan launamun karla og kvenna. Hver og einn launþegi á að ráða því hvort hann veitir þriðja aðila upplýsingar um launakjör sín eða ekki.

Sjálfstæðisflokkurinn stefnir að lengingu fæðingarorlofs. Gæta skal að því að ef aðeins einn aðili er með forsjá geti hann fengið fullt fæðingarorlof.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stuðla að því að báðir foreldrar beri ávallt sem jafnasta ábyrgð á uppeldi barna, óháð hjúskaparstöðu foreldranna.
Sjálfstæðisflokkurinn telur að sameiginleg forsjá eigi að verða meginregla frá fæðingu barns án tillits til þess hvort foreldrar búa saman.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að öllum börnum standi til boða dagvistunarúræði strax frá lokum fæðingarorlofs foreldra og hvetur sveitarstjórnir til að virkja einkaaðila í þeim efnum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill aukinn hlut kvenna í atvinnusköpun. Ljóst er að eftir því sem fleiri konur ná árangri í atvinnurekstri og verða sýnilegri í stjórnunarstöðum, verður það öðrum konum hvatning.

Sjálfstæðisflokkurinn vill leggja áherslu á að tekið verði af hörku á heimilisofbeldi með samstilltu átaki lögreglu, ákæruvalds, félags- og heilbrigðisyfirvalda.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að leggja skuli áherslu á að efla stuðning og stoðþjónustu við fjölskyldur fatlaðra barna í þeim tilgangi að gera þeim kleift að annast og ala upp fötluð börn sín. 

Samgöngumál

Sjálfstæðisflokkurinn telur að umferðaröryggi eigi að vera leiðandi við framkvæmdir í vegakerfinu sem og við forgangsröðun verkefna.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að nýta til hlítar nýja möguleika á fjármögnun samgöngumannvirkja, s.s. gjaldtöku og einkaframkvæmd.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að auka þurfi fjárveitingar til tengivega og setja í forgang framkvæmdir á þeim landsvæðum þar sem enn er ekið á malarvegum og einbreiðum brúm.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að unnið verði samfellt að gerð jarðganga um landið með það að markmiði að stytta vegalengdir, rjúfa vetrareinangrun og tryggja öruggar heilsárssamgöngur.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að haldið verði áfram við uppbyggingu ferðamannavega því kröfur aukast um gott og öruggt aðgengi að helstu náttúruperlum landsins.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að skoðaðir verði möguleikar á uppbyggingu hálendisvega.Náttúruvernd skal höfð að leiðarljósi við slíkar framkvæmdir.

Sjálfstæðisflokkurinn telur nauðsynlegt að fara í brýnar framkvæmdir á höfuðborgarsvæðinu s.s. tvöföldun stofnbrauta og gerð stokka og mislægra gatnamóta svo auka megi afkastagetu innan svæðisins, tryggja öryggi vegfarenda sem best, bæta hljóðvist og loftgæði ásamt því að greiða fyrir umferð á helstu leiðum til og frá höfuðborginni. 

Sjálfstæðisflokkurinn vill að skoðaðar verði leiðir til að efla almenningssamgöngur í samstarfi við sveitarfélögin.

Sjálfstæðisflokkurinn bindur vonir við að kaupskipum á íslenskri skipaskrá fjölgi með tilkomu nýrra laga sem tryggja kaupskipaútgerðum svipað skattaumhverfi og þekkist hjá frændþjóðum okkar á Norðurlöndum.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að Reykjavíkurflugvöllur eigi áfram að gegna lykilhlutverki sem miðstöð innanlandsflugs. Mikilvægt er að hraða uppbyggingu samgöngumiðstöðvar við Reykjavíkurflugvöll.

Sjálfstæðisflokkurinn vill halda áfram við að bæta aðstöðu fyrir millilandaflug á Keflavíkurflugvelli og hraða uppbyggingu fyrir millilandaflug á  Akureyrarflugvelli og Egilsstaðaflugvelli.

Sveitarstjórnar- og skipulagsmál

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á efnahagslegan styrk og sjálfsforræði sveitarfélaga svo þeim sé unnt að takast á við stærri hlutverk í opinberri stjórnsýslu. Til þess þurfa tekjustofnar sveitarfélaga að vera áreiðanlegir og í takt við þá tekjuþróun og skattkerfisbreytingar sem hafa átt sér stað í samfélaginu.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að hluti nýrra tekjustofna á borð við fjármagnstekjuskatt og skatta einkahlutafélgaa fari í að styrkja stöðu sveitarfélaga. Lækkun skulda sveitarfélaga er mikið hagsmunamál og mikilvægur liður í því að gera þau hæfari til að takast á við hagstjórn í þjóðfélaginu í samstarfi við ríkið.

Sjálfstæðisflokkurinn vill beita sér fyrir aukinni þátttöku íbúa í ákvarðanatöku um mikilvæg sveitarstjórnarmál án þess að útþynna hlutverk sitt til ábyrgðar sem kjörnir fulltrúar.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að frekari sameining smæstu sveitarfélaga sé skynsamleg leið að því marki að sveitarfélög verði hagkvæmar rekstrareiningar sem staðið geta undir lögbundnu hlutverki sínu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill færa fleiri verkefni til sveitarfélaga, t.a.m. málefni fatlaðra og málefni aldraðra.

Sjálfstæðisflokkurinn lítur á frelsi til búsetu sem einn af grundvallarþáttum sjálfstæðisstefnunnar.

Samgöngumál

Sjálfstæðisflokkurinn telur að umferðaröryggi eigi að vera leiðandi við framkvæmdir í vegakerfinu sem og við forgangsröðun verkefna.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að nýta til hlítar nýja möguleika á fjármögnun samgöngumannvirkja, s.s. gjaldtöku og einkaframkvæmd.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að auka þurfi fjárveitingar til tengivega og setja í forgang framkvæmdir á þeim landsvæðum þar sem enn er ekið á malarvegum og einbreiðum brúm.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að unnið verði samfellt að gerð jarðganga um landið með það að markmiði að stytta vegalengdir, rjúfa vetrareinangrun og tryggja öruggar heilsárssamgöngur.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að haldið verði áfram við uppbyggingu ferðamannavega því kröfur aukast um gott og öruggt aðgengi að helstu náttúruperlum landsins.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að skoðaðir verði möguleikar á uppbyggingu hálendisvega.Náttúruvernd skal höfð að leiðarljósi við slíkar framkvæmdir.

Sjálfstæðisflokkurinn telur nauðsynlegt að fara í brýnar framkvæmdir á höfuðborgarsvæðinu s.s. tvöföldun stofnbrauta og gerð stokka og mislægra gatnamóta svo auka megi afkastagetu innan svæðisins, tryggja öryggi vegfarenda sem best, bæta hljóðvist og loftgæði ásamt því að greiða fyrir umferð á helstu leiðum til og frá höfuðborginni. 

Sjálfstæðisflokkurinn vill að skoðaðar verði leiðir til að efla almenningssamgöngur í samstarfi við sveitarfélögin.

Sjálfstæðisflokkurinn bindur vonir við að kaupskipum á íslenskri skipaskrá fjölgi með tilkomu nýrra laga sem tryggja kaupskipaútgerðum svipað skattaumhverfi og þekkist hjá frændþjóðum okkar á Norðurlöndum.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að Reykjavíkurflugvöllur eigi áfram að gegna lykilhlutverki sem miðstöð innanlandsflugs. Mikilvægt er að hraða uppbyggingu samgöngumiðstöðvar við Reykjavíkurflugvöll.

Sjálfstæðisflokkurinn vill halda áfram við að bæta aðstöðu fyrir millilandaflug á Keflavíkurflugvelli og hraða uppbyggingu fyrir millilandaflug á  Akureyrarflugvelli og Egilsstaðaflugvelli.

Sveitarstjórnar- og skipulagsmál

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á efnahagslegan styrk og sjálfsforræði sveitarfélaga svo þeim sé unnt að takast á við stærri hlutverk í opinberri stjórnsýslu. Til þess þurfa tekjustofnar sveitarfélaga að vera áreiðanlegir og í takt við þá tekjuþróun og skattkerfisbreytingar sem hafa átt sér stað í samfélaginu.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að hluti nýrra tekjustofna á borð við fjármagnstekjuskatt og skatta einkahlutafélgaa fari í að styrkja stöðu sveitarfélaga. Lækkun skulda sveitarfélaga er mikið hagsmunamál og mikilvægur liður í því að gera þau hæfari til að takast á við hagstjórn í þjóðfélaginu í samstarfi við ríkið.

Sjálfstæðisflokkurinn vill beita sér fyrir aukinni þátttöku íbúa í ákvarðanatöku um mikilvæg sveitarstjórnarmál án þess að útþynna hlutverk sitt til ábyrgðar sem kjörnir fulltrúar.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að frekari sameining smæstu sveitarfélaga sé skynsamleg leið að því marki að sveitarfélög verði hagkvæmar rekstrareiningar sem staðið geta undir lögbundnu hlutverki sínu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill færa fleiri verkefni til sveitarfélaga, t.a.m. málefni fatlaðra og málefni aldraðra.

Sjálfstæðisflokkurinn lítur á frelsi til búsetu sem einn af grundvallarþáttum sjálfstæðisstefnunnar.

Utanríkismál

Stefna Sjálfstæðisflokksins í utanríkismálum miðar að því að hagsmuna Íslands sé gætt af festu á alþjóðavettvangi og að Ísland taki virkan þátt í samfélagi þjóðanna með gildi friðar, lýðræðis, mannréttinda og frelsis að leiðarljósi.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að varnir Íslands séu ávallt vel tryggðar. Varnarsamningurinn mun, ásamt aðild Íslands að Atlantshafsbandalaginu (NATO), verða áfram hornsteinn hervarna Íslands.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að efla samstarf við grannríki okkar, meðal annars innan Evrópusambandsins (ESB), um aðgerðir til að tryggja öryggi siglingaleiða, hamla hryðjuverkum og hindra alþjóðlega glæpastarfsemi. Ennfremur er nauðsynlegt að byggja upp og efla viðeigandi vettvang hér á landi til að afla með markvissum hætti þekkingar og upplýsinga um öryggis- og varnarmál, skilgreina varnarþörf landsins á hverjum tíma, meta varnarkosti og móta varnarstefnu.

Framboð Íslands til Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna fyrir tímabilið 2009-2010 er til marks um vilja Íslendinga til að axla ábyrgð í alþjóðlegu samstarfi. Halda skal áfram markvissri kynningu á framboðinu, á grundvelli þeirra áherslna sem markaðar hafa verið, með hóflegum tilkostnaði.

Sjálfstæðisflokkurinn álítur það mikilvægan þátt í utanríkisstefnunni að standa vörð um almenn mannréttindi, stuðla að friði og afvopnun, og berjast gegn fátækt og fáfræði. Með réttu hefur verið mörkuð sú stefna að íslenska friðargæslan einbeiti sér að verkefnum á vegum alþjóðastofnana sem Íslendingar eru aðilar að, á sviðum þar sem reynsla þeirra og þekking nýtist best.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að Íslendingar eigi að stefna að frekari aukningu framlaga til þróunaraðstoðar. Markviss forgangsröðun er mikilvæg til að tryggja að fjármunum sé sem best varið.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að íslensk stjórnvöld vinni áfram ötullega að auknu frelsi í heimsviðskiptum, bæði í þágu íslenskra hagsmuna og velferðar fólks um allan heim, enda er afnám viðskiptahafta eitt brýnasta hagsmunamál fátækra ríkja. Ber því að stuðla að frjálsari aðgangi þróunarríkja að mörkuðum og sanngjörnum viðskiptakjörum. Jafnframt skal stuðla að því að hnattvæðingu viðskipta fylgi siðræn ábyrgð fyrirtækja og neytenda.

Sjálfstæðisflokkurinn telur aðild að ESB ekki þjóna hagsmunum íslensku þjóðarinnar eins og málum er háttað. Mikilvægt er að sífellt sé í skoðun hvernig hagsmunum Íslands verði best borgið í samstarfi Evrópuríkja.Áfram skal unnið að gerð tvíhliða samninga um fríverslun við önnur ríki og rækt lögð við eflingu ábatasamra viðskiptatengsla um allan heim.

Sjálfstæðisflokkurinn vill standa vörð um ýtrustu landgrunnsréttindi Íslands á grundvelli hafréttarsamnings Sameinuðu þjóðanna. Brýnt er að sporna við ólöglegum og eftirlitslausum fiskveiðum í höfunum umhverfis landið og efla samstarf við aðrar þjóðir í baráttunni gegn sjóræningjaveiðum.

Réttarfars- og stjórnskipunarmál

Sjálfstæðisflokkurinn telur brýnt að fækka ráðuneytum enda væri hagræðing í efsta lagi stjórnsýslunnar öðrum stofnunum, sem neðar eru, gott fordæmi. Auðvelt væri að fækka ráðuneytum töluvert, t.d. með sameiningu í eitt atvinnuvegaráðuneyti og eitt velferðarráðuneyti. Samhliða endurskoðun ráðuneyta verði farið yfir hlutverk einstakra ríkisstofnana.

Sjálfstæðisflokkurinn telur mikilvægt að stofnað verði millidómstig í sakamálum þar sem öll atriði, þar með talin sönnun, verði endurskoðuð.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur ríka áherslu á að giftusamlegri sameiningu lögregluembætta í landinu verði fylgt eftir með auknum stuðningi við lögregluna.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á mikilvægi Landhelgisgæslunnar fyrir íslenskt þjóðfélag sérstaklega nú þegar dvöl varnarliðsins er lokið. Mikilvægt er að Landhelgisgæslan hafi á hverjum tíma yfir að ráða nauðsynlegum tækja- og skipakosti til að geta sinnt lögbundu hlutverki sínu. Sjálfstæðisflokkurinn vill að tæki Landhelgisgæslunnar verði staðsett þar sem þeirra er þörf.

Sjálfstæðisflokkurinn telur æskilegt að skoðað verði hvort ekki beri að taka upp reglur um sáttamiðlun í einkamálum.
 
Sjálfstæðisflokkurinn styður ákvarðanir sem teknar hafa verið um uppbyggingu fangelsa. Á það bæði við um þær ákvarðanir sem nú liggja fyrir um endurbætur á Kvíabryggju og á Akureyri sem og ráðagerðir um byggingu nýs fangelsis.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að þrátt fyrir nauðsyn á öflun, skráningu og vörslu upplýsinga verði að virða friðhelgi einkalífs. Sjálfstæðisflokkurinn vill að opinber birting álagninga- og skattskráa verði lögð af.

Viðskipta- og neytendamál

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að allt starfsumhverfi íslenskra fyrirtækja sé áfram í fremstu röð.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að draga eigi enn frekar úr hömlum gagnvart innflutningi. Rétt eins og útflutningur er mikilvægur skiptir frjáls og óhindraður innflutningur miklu máli við að efla samkeppni og bæta hag neytenda og þar með efla hagsæld hér á landi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill halda áfram að létta álögum af viðskiptalífi og neytendum, en í næstu skrefum í átt að öflugra og betra viðskiptalífi þarf einnig að felast að ríkið dragi sig alfarið út úr verslunarrekstri, svo og öðrum rekstri þar sem það er í samkeppni við einkaaðila.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að aflétta eigi einkarétti ríkisins á verslun með áfengi. Eðlilegt er að hægt sé að kaupa bjór og léttvín utan sérstakra áfengisverslana, t.d. í matvöruverslunum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill lækka áfengiskaupaaldur í 18 ár.

Sjálfstæðisflokkurinn vill nýta kosti viðskiptalífsins og almennrar markaðsstarfsemi betur á fleiri sviðum, ekki síst á sviði menntamála og heilbrigðismála.

Iðnaðarmál
Sjálfstæðisflokkurinn telur að laga þurfi skekkju í starfsumhverfi iðnfyrirtækja s.s. vörugjöld af ýmsu tagi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stuðla að því að opinberar stofnanir og fjármála- og tryggingafyrirtæki sjái sér hag í að úthýsa ákveðnum verkefnum en það mundi ýta undir nýsköpun og þróun í fjölda þekkingarfyrirtækja.

Sjálfstæðisflokkurinn vill færa rannsóknir og þróunarverkefni frá opinberum stofnunum til einkaaðila.
Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að lágmarkskröfur um mengunarvernd séu skilgreindar og stuðla að því að fyrirtæki leggi sitt af mörkum til að draga úr mengun t.d. með mengunarkvótum og lagareglum. 

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja íslenskum fyrirtækjum sem víðastan markaðsaðgang með fríverslunarsamningum og auðvelda þeim að laða til sín sérhæfða starfsmenn og draga úr hindrunum gagnvart því að erlendir sérfræðingar komi hér til starfa og að íslenskir starfsmenn fari til starfa erlendis. 

Sjálfstæðisflokkurinn vill leggja rækt við frumkvöðlahugsun og samkeppnisanda í skólakerfinu og fjölga nemum í iðn- og verknámi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill gera eftirlitshlutverk opinberra aðila með iðnaði hagkvæmara og skilvirkara og stefna sérstaklega að því að úthýsa slíkum verkefnum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill sameina ráðuneyti sem hafa með mál atvinnuveganna að gera í eitt atvinnuráðuneyti.

Ferðamál
Sjálfstæðisflokkurinn vill vinna að einföldun rekstrarumhverfis ferðaþjónustunnar. Með markvissum aðgerðum og áherslum er varða rekstrarumhverfið hefur samkeppnishæfi ferðaþjónustufyrirtækja aukist.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að áfram verði stuðlað að verkefnum sem tengjast ímyndarsköpun og almennri landkynningu. Flokkurinn telur að leggja þurfi aukna áherslu á að fjölga gistinóttum á landsbyggðinni utan hefðbundins háannatíma.

Sjálfstæðisflokkurinn vill setja samgöngubætur í forgang enda eru góðar samgöngur ein meginforsenda vaxtar í ferðaþjónustunni.

Sjálfstæðisflokkurinn vill að áfram verði unnið að umbótum í almenningssamgöngum til eflingar ferðaþjónustu með samgöngum til strjálbýlli landsvæða.  Þá verði samgöngur tryggðar með útboðum á flugi, ferjum og rútuleiðum, þar sem einsýnt er að almenningssamgöngur verða ekki reknar á viðskiptalegum forsendum.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á áframhaldandi uppbyggingu menningar- og heilsutengdrar ferðaþjónustu í landinu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stuðla að því að ferðaþjónustuaðilar búi við eðlilegt samkeppnisumhverfi innanlands og þurfi ekki að keppa við  ríkisstyrkta starfsemi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að ferðamenn eigi jafnan frjálsan aðgang að landinu um leið og þess verði gætt að náttúra landsins spillist ekki. Stefna ber í átt að sjálfbærri þróun í umgengi við náttúru landsins.

Sjálfstæðisflokkurinn vill kanna kosti þess að tekið verði upp gjald við helstu ferðamannastaði til að bæta aðstöðu og koma í veg fyrir átroðning.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að opinber leyfisveiting skuli aðeins vera skilyrði þegar brýna nauðsyn ber til.  Í flestum tilvikum dugir aðhald markaðarins til þess að vernda hagsmuni neytenda. Óhóflegar kröfur um opinberar leyfisveitingar í ferðaþjónustu eru samkeppnishamlandi og draga úr nýsköpun.

Landbúnaðarmál

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að stundaður sé fjölbreyttur landbúnaður á grundvelli einkaframtaks og frelsis til athafna.

Sjálfstæðisflokkurinn vill draga fram sameiginlega hagsmuni landshluta, dreifbýlis og þéttbýlis, bænda og neytenda til hagsældar og sáttar í landinu.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á sérstöðu íslensks landbúnaðar, sem felst m.a. í því að framleiða matvæli í ómengaðri náttúru, þar sem gerðar eru ýtrustu kröfur um sjálfbæra og heilbrigða framleiðsluhætti, hollustu og gæðaeftirlit.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stuðla að áframhaldandi  þróun landbúnaðarins, sem byggir á frjálsari viðskiptum, hugviti og framsýni einstaklinga um allt land.

Sjálfstæðisflokkurinn vill skapa þau skilyrði, að landbúnaðurinn geti mætt minnkandi tollvernd og lægri framleiðslustyrkjum til samræmis við alþjóðasamninga.

Sjálfstæðisflokkurinn vill stefna að því að almenn markaðslögmál gildi í landbúnaði.

Sjálfstæðisflokkurinn vill einfalda stjórnsýslu landbúnaðarmála, ekki síst kostnaðarsaman eftirlitsiðnað og létta álögum af greininni. Flokkurinn vill afleggja fóðurtolla strax.

Sjálfstæðisflokkurinn stendur vörð um sjálfstæði bænda á jörðum sínum og leggur því áherslu á að við meðferð þjóðlendumála verði þess gætt í hvívetna að eignarréttur landeigenda og þinglýstar eignarheimildir séu virtar ásamt öllum þeim lögvörðu réttindum sem jörðum fylgja.

Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að landbúnaðurinn sé rekinn í sátt við náttúruna.

Sjávarútvegsmál
Sjálfstæðisflokkurinn vill að Íslendingar séu virkir þátttakendur á alþjóðavettvangi í aðgerðum gegn mengun hafsins og að sjálfbær nýting auðlinda sjávar verði áfram forgangsmál.

Sjálfstæðisflokkurinn vill grípa til enn frekari aðgerða gegn sjóræningjaveiðum.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að ekki séu gerðar til sjávarútvegs ríkari skyldur um opinber gjöld en annarra atvinnugreina sem nýta auðlindir, ella falli auðlindagjaldið niður.

Sjálfstæðisflokkurinn mun standa vörð um fullveldisrétt íslensku þjóðarinnar yfir náttúruauðlindum lands, lofts og sjávar. Skulu kjörnir fulltrúar fara með þennan rétt í þágu þjóðarinnar.

Sjálfstæðisflokkurinn  telur að skynsamleg og hagkvæm nýting náttúruauðlinda Íslands verði best tryggð með því að nýtingar- og afnotarétturinn sé í höndum einstaklinga.

Sjálfstæðisflokkurinn vill efla fjölbreyttar rannsóknir á lífríki hafsins. Leitast verði við að taka upp útboð á einstökum þáttum í rekstri Hafrannsóknarstofnunar. Jafnframt er mikilvægt að stuðla að fjölþættri aðkomu að rannsóknum og sjálfstæðri fiskveiðiráðgjöf.

Sjálfstæðisflokkurinn vill leggja allt kapp á að tryggja að fiskistofnar á Íslandsmiðum nýttir með sjálfbærum og hagkvæmum hætti til hagsbóta fyrir íslensku þjóðina um ókomna tíð.

Sjálfstæðisflokkurinn telur eðlilegt að veiðar sjávarspendýra falli undir sjálfbæra nýtingu auðlinda hafsins.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að festa eigi aflamarkskerfið enn betur í sessi og minnka pólitíska óvissu sem fælir aðila út úr greininni og gerir hana síður samkeppnishæfa um fjármagn.

Sjálfstæðisflokkurinn vill draga markvisst úr kostnaði við opinbert eftirlit með einföldun regluverks, hagræðingu og samræmingu í rekstri stofnana.

Sjálfstæðisflokkurinn telur nauðsynlegt að auka enn frekar frjálsræði í alþjóðaviðskiptum og draga úr mismunun innan sjávarútvegsins.  Flokkurinn vill fella á niður útflutningsálag við beina sölu á ferskum fiski á erlendum fiskmörkuðum og ganga til samninga við ESB um afnám tolla af sjávarafurðum frá Íslandi.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að við ákvörðun um staðsetningu á björgunarþyrlum Landhelgisgæslunnar skuli taka mið af öryggi sjómanna á Íslandsmiðum. 

Velferðarmál 
Sjálfstæðisflokkurinn vill nýta kosti fjölbreyttra rekstrarforma á sem flestum sviðum og tryggja þannig hagkvæma nýtingu opinbers fjármagns. Flokkurinn vill að heilbrigðisþjónusta sé að mestu greidd úr sameiginlegum sjóðum.
      
Sjálfstæðisflokkurinn vill skilgreina lágmarkssjúkratryggingu svo að einstaklingarnir viti hver trygging þeirra er og tryggja að þeir sem njóta þjónustunnar komi að ákvörðunum um áherslur, skipulagningu og framkvæmd hennar.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja fleiri einstaklingsmiðuðum búsetu- og þjónustutilboðum ásamt því að efla geðheilbrigðisþjónustu á landsbyggðinni. Auka þarf framboð á heima-, dag- og göngudeildarþjónustu. Brýnt er að börnum með geðræn einkenni standi til boða sérhæfð meðferð og stuðningur í heimabyggð.

Sjálfstæðisflokkurinn vill gera átak vegna þeirra barna sem búa við slæma tannheilsu, svo ná megi markmiðum heilbrigðisáætlunar Alþingis til ársins 2010 og koma Íslandi um leið í hóp þeirra þjóða þar sem tannheilsa barna er best.

Sjálfstæðisflokkurinn vill fella niður virðisaukaskatt á lyfseðilsskyldum lyfjum til samræmis við aðra heilbrigðisþjónustu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill staðsetja sjúkra- og björgunarþyrlu á landsbyggðinni og bæta þar með bráðaþjónustu og sjúkraflutninga.

Sjálfstæðisflokkurinn vill fjölga sambýlum, skammtímavistunum og öðrum búsetuúrræðum fyrir fatlaða og samfara því er mikilvægt að auka samþættingu búsetumála við aðra þjónustuþætti, svo sem dagþjónustu, félagslegan stuðning, starfsþjálfun, nám, akstursþjónustu og atvinnuþátttöku.

Sjálfstæðisflokkurinn vill auka styrki til hreyfihamlaðra vegna bifreiðakaupa í samvinnu við landssamtök fatlaðra. Heimilt verði að veita einstaklingi bifreiðakaupastyrk þó að tilnefndur ökumaður hafi ekki sama lögheimili.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að endurskoða eigi almannatryggingakerfið, þannig að það sé skilvirkt, gegnsætt og uppbyggt með þeim hætti að það tryggi hag skjólstæðinga og að upplýsingar um það séu aðgengilegar og ljósar öllum almenningi.

Sjálfstæðisflokkurinn vill bæta upplýsingagjöf Tryggingastofnunar ríkisins til almennings og sjúklinga um rétt þeirra til greiðslna og bóta.

Málefni aldraðra
Sjálfstæðisflokkurinn vill lækka almennar skerðingar í almannatryggingakerfinu úr tæpum 40% í 35% og að skerðingar vegna lífeyrisgreiðslna verði endurskoðaðar.

Sjálfstæðisflokkurinn vill bæta kjör þeirra ellilífeyrisþega sem verst eru settir fjárhagslega um því að ríkissjóður tryggi ellilífeyrisþegum að lágmarki 25.000 kr. á mánuði úr lífeyrissjóði til hliðar við greiðslur frá Tryggingarstofnun ríkisins.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að eldri borgarar sem vilja og geta tekið virkan þátt í atvinnulífinu með því að tekjutenging launatekna 70 ára og eldri við lífeyri almannatrygginga verði að fullu afnumin.

Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja að valkostir í búsetu séu fjölbreyttir, við hæfi og standi til boða í heimabyggð.

Sjálfstæðisflokkurinn telur að tryggja þurfi aðgang að endurhæfingu, dagdvöl og hvíldarinnlögnum sem gera einstaklingnum kleift að búa sjálfstætt lengur en ella.
      
Sjálfstæðisflokkurinn vill að í boði séu mismunandi þjónustukostir til að mæta einstaklingsbundnum þörfum en í því skyni verði meðal annars leitað samstarfs við sjálfstæða aðila, t.d. hjúkrunarheimili og í heimaþjónustu og heimahjúkrun.

Sjálfstæðisflokkurinn vill leggja áherslu á einstaklingsmiðaða þjónustu við eldri borgara.

Sjálfstæðisflokkurinn vill breyta núverandi greiðslufyrirkomulagi hvað hjúkrunar- og dvalarheimili varðar þannig að aldraðir einstaklingar haldi sjálfstæði sínu og fjárforræði við flutning á öldrunarstofnun en greiði sanngjarnan hluta af útgjöldum sem annars hefðu til fallið í sjálfstæðri búsetu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill opna möguleika á eigin fjármögnun eldri borgara á húsnæði sínu á hjúkrunarheimili.

Sjálfstæðisflokkurinn vill færa þau málefni aldraðra sem hafa verið á hendi ríkisins yfir til sveitarfélaganna og efla heimaþjónustu við aldraða meðal annars með samþættingu heimahjúkrunar og heimaþjónustu.

Sjálfstæðisflokkurinn vill fjölga öryggis- og þjónustuíbúðum, dagvistunarrýmum fyrir aldraða og hvíldarinnlögnum á hjúkrunarheimilum.
      
Sjálfstæðisflokkurinn vill að eftirlifandi maki/sambúðarmaki haldi við fráfall ellilífeyrisþega óskertum lífeyri hins látna í 6 mánuði sem skerðast þá í áföngum og falli niður að 12 mánuðum liðnum. 

 

Vinstrihreyfingin - grænt framboð

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill beita sér fyrir róttækum þjóðfélagsumbótum almenningi til hagsbóta, hefja vernd náttúru og umhverfis til vegs á Íslandi og treysta byggð um allt land. Hreyfingin er samstarfsvettvangur og baráttutæki þeirra, sem vilja útrýma kynjamisrétti og tryggja jafnrétti, kvenfrelsi og aukinn jöfnuð í samfélaginu.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill byggja upp lýðræðislegt og réttlátt þjóðskipulag grundvallað á virkri þátttöku almennings. Hreyfingin hafnar alræði markaðshyggjunnar og vill varðveita sjálfstæði þjóðarinnar og forræði yfir eigin auðlindum. Vinstrihreyfingin­ - grænt framboð vill binda enda á hersetu í landinu og aðild að hernaðarbandalagi, en leggur áherslu á að eiga gott og friðsamlegt samstarf við allar þjóðir, vernda náttúru og umhverfi landsins og tryggja sjálfbæra þróun samfélagsins.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð telur sígildar áherslur vinstristefnunnar um jöfnuð og félagslegt réttlæti, róttæk umhverfisverndarsjónarmið og kröfur um sjálfbæra þróun eiga og verða að fara saman. Hvorugt fær staðist án hins þegar til framtíðar er litið. Lífskjör og velferð núlifandi kynslóða mega ekki byggja á því að náttúrugæðum sé spillt og gengið á rétt þeirra sem á eftir koma. Á sama hátt felst það í heilsteyptri umhverfisverndarstefnu að skammtímahagsmunir, neysluhyggja og gróðafíkn víki fyrir verndun umhverfis og varðveislu náttúrugæða. Verkefnið er að lyfta gildum raunverulegra lífsgæða, skapa samfélag réttlætis og jafnaðar í góðri sátt við lífríkið allt og móður jörð.

Meginþættir stefnuyfirlýsingarinnar eru þessir:

Náttúra og umhverfi:

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill vernda íslenska náttúru og auðlindir lands og sjávar. Náttúruauðlindir eiga að vera sameign landsmanna og þær á að nýta í þágu almannahagsmuna án þess að gengið sé á umhverfið. Atvinnuvegir og fyrirtæki þurfa að laga sig að kröfum um sjálfbæra þróun og vistvæn framleiðsluferli. Varðveita þarf hreinleika landsins í almannaþágu til frambúðar svo og til að treysta atvinnulíf og framleiðslu og sölu á hollum neysluvörum. Taka þarf upp græna þjóðhagsreikninga og meta verðmæti ósnortinnar náttúru. Skattkerfið á einnig að hvetja til umhverfisverndar.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð styður sjálfbæra orkustefnu og leggst gegn mengandi stóriðju og stórvirkjunum sem valda mikilli röskun á náttúru landsins. Við viljum vernda hálendi Íslands og stofna þar til stórra þjóðgarða og friðlanda. Við gerum kröfu um víðtækan almannarétt í sátt við landið og fólkið í dreifðum byggðum. Lífríki landsins, landslag og jarðmyndanir þarf að vernda með heildstæðri löggjöf og skipulagi. Við styðjum vistvænar fiskveiðar og vernd uppvaxtarsvæða nytjafiska.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð leggur áherslu á öfluga alþjóðlega samvinnu um umhverfismál og bindandi sáttmála svo að land okkar og jörðin öll verði góður bústaður til frambúðar. Vernd hafsins gegn mengun er úrslitaatriði fyrir Íslendinga. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill stuðla að sem bestri samvinnu við samtök áhugafólks um umhverfisvernd og virkja almenning til þátttöku í að byggja upp vistvænt, sjálfbært samfélag í þágu núlifandi og óborinna kynslóða.

Jafnrétti, félagslegt réttlæti og efling byggðar

 

Vinstrihreyfingin - grænt framboð grundvallar stefnu sína á jöfnum rétti allra án tillits til kynferðis, kynhneigðar, trúarbragða, litarháttar og uppruna. Aðstaða allra landsmanna verður að vera sem jöfnust, óháð búsetu og félagslegri stöðu. Við gerum kröfu um fullt jafnrétti til náms og jafnan rétt allra til opinberrar þjónustu, upplýsinga um samfélagsleg málefni og til virks tjáningarfrelsis. Félagslegt húsnæðiskerfi er nauðsynlegur þáttur í því að tryggja velferð landsmanna. Skylt er að tryggja vaxandi hópi aldraðra mannsæmandi kjör og aðstæður til að taka virkan þátt í samfélaginu. Gera verður átak til að stórbæta kjör og allar aðstæður öryrkja. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill auka þátttöku feðra í uppeldi barna sinna. Uppeldi og velferð barna er ábyrgð foreldra og virða þarf rétt barna til að njóta samvista við foreldra sína.

Stöðu landsbyggðarinnar verður að styrkja með róttækum kerfisbreytingum og valddreifingu til að treysta byggð. Afar brýnt er að bregðast við fólksflótta frá landsbyggðinni, fyrst af öllu með því að leiðrétta þá fjárhagslegu mismunun sem landsbyggðarfólk býr við í námskostnaði, húshitun og vöruverði. Fjölbreytt atvinnulíf og öflug menningarstarfsemi ásamt traustri samfélagsþjónustu og góðum skólum er undirstaða lífvænlegrar byggðar. Slíku verður ekki náð fram með einkavæðingu og einkarekstri í undirstöðuþáttum velferðarkerfisins, sem bitnar harðast á dreifðum byggðum. Skilgreina þarf hvaða undirstöðustofnanir samfélagsins eigi að lúta lýðræðislegum yfirráðum almannavaldsins.

Til þess að ná fram þessum markmiðum þarf að setja valdi fjármagns og markaðsafla skorður, tryggja réttláta tekjuskiptingu og lýðræðislega stjórnarhætti. Forgangsverkefni er að 40 stunda vinnuvika dugi til eðlilegrar framfærslu þannig að tryggja megi fulla atvinnu og rjúfa víta­hring lágra launa og vinnuþrældóms. Búa verður þannig um hnúta að allt verkafólk sem starfar á Íslandi njóti sömu kjara, hvaðan sem það kemur til að stunda hér vinnu sína.

Kvenfrelsi

Vinstrihreyfingin - grænt framboð telur að Ísland eigi að vera öflugur málsvari félagslegs réttlætis um allan heim. Hreyfingin vill samfélag þar sem bæði konur og karlar fá notið sín og hafnar því að fólki sé mismunað eftir kyni. Réttlátt samfélag er hagur allra - bæði kvenna og karla. Til þess að fullt formlegt og félagslegt réttlæti náist þurfa karlar að afsala sér forréttindum sem þeir hafa tekið í arf.

Kynjafræði eiga að vera sjálfsagður hluti af skólakerfinu. Forsenda kynjajafnréttis er að uppfræða komandi kynslóðir um ástandið í samfélaginu og hvetja ungt fólk til að lagfæra misréttið.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð telur mikilvægt að laun séu ákvörðuð með tilliti til þess sem leyst er af hendi en ekki því hvort karl eða kona vinnur verkið. Tryggja verður kynjunum jafna möguleika til framfærslu og viðurkenna að samfélagið fær ekki staðist án vinnuframlags kvenna. Öflugt velferðarkerfi er ein af lykilforsendum kvenfrelsis. í slíku velferðarkerfi er ekki gert ráð fyrir ólaunaðri umönnun kvenna heldur er vinnuframlag þeirra innan kerfisins metið til launa.

Líkaminn má aldrei verða söluvara. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill að kynferðislegt sjálfstæði kvenna verði viðurkennt og telur að konur eigi skýlausan rétt til að ráða yfir eigin líkama, þar með talið að taka ákvarðanir um barneignir.

Stjórnvöld eiga að vera skuldbundin til að tryggja konum og börnum öryggi gegn öllu ofbeldi og þeim ber jafnframt að tryggja að kynferðisofbeldi sé meðhöndlað sem lögbrot og karlar kallaðir til ábyrgðar. Kynferðisofbeldi birtist m.a. í naugðunum, sifjaspellum, klámi, vændi, mansali, kynferðisláreitni og líkamlegu og andlegu ofbeldi gegn konum og börnum inni á heimilum þeirra.

Konur eru fátækasti hluti íbúa jarðar og stríð bitnar ekki síst á þeim og börnum. Brýnt er að veita konum öryggi, sýna þeim samstöðu og taka tillit til kynferðis við alla þróunaraðstoð. Viðurkenna verður mikilvægi kvenna í framþróun þirðja heimsins.

Samfélag og atvinnulíf

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill efla samfélagsþjónustu og velferðarkerfi og tryggja að fjárhagsleg staða fólks skerði aldrei möguleika þess til að njóta opinberrar þjónustu og félagslegs öryggis. Meginstoðir velferðarkerfisins eiga að heyra beint undir ríki og sveitarfélög. Efla þarf umræðu um siðferðisleg gildi í stjórnmálum og opinberu lífi. Auðvelda þarf aðgang að upplýsingum en jafnframt tryggja persónuvernd sem aldrei má fórna á altari tækniþróunar og viðskipta.

Leggja verður allt kapp á að bæta aðstöðu fjölskyldunnar og auka möguleika fólks með ung börn til samveru. Þannig má treysta bönd fjölskyldunnar, vinna gegn upplausn heimila og sókn ungmenna í fíkniefni. Draga verður úr tekjutengingu og jaðaráhrifum í skattkerfinu og almannatryggingum. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill styrkja stöðu launafólks til að beita samtakamætti sínu í þágu kjara- og réttindabaráttu og til að hafa meiri áhrif á þróun samfélagsins en það hefur nú.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill beita sér fyrir því að atvinnulífið þróist í átt til aukinnar fjölbreytni og nýti umvherfisvæna tækni. Sérstaka áherslu ber að leggja á stuðning við fjölbreytta nýsköpun, vöxt og viðgang lítilla og meðlastórra fyrirtækja. Atvinnufyrirtæki eiga að greiða eðlilega hlutdeild af hagnaði sínum í sameiginlega sjóði ríkis og sveitarfélaga. Koma verður í veg fyrir óhóflega gróðasöfnun í skjóli einokunar eða fákeppnisaðstöðu einstakra fyrirtækja og skattleggja sérstaklega gróða sem sprettur af nýtingarrétti atvinnurekenda á sameiginlegum auðlindum. Mikilvægt er að hefðbundnir atvinnuvegir, einkum við sjávarsíðuna og í sveitum landsins, þróist í sátt við samfélagið og verði til styrktar byggð í landinu öllu. Nýta ber sérstöðu Íslands og íslenskar auðlindir ásamt tækni og þekkingu til að skapa landsmönnum störf í fjölbreyttu og þróuðu atvinnulífi en varast ber að einblína á allsherjarlausnir og einstaka stóriðjukosti.

Sjálfstæð utanríkisstefna, félagsleg alþjóðahyggja

Vinstrihreyfingin - grænt framboð leggur áherslu á að móta sjálfstæða íslenska utanríkis- og friðarstefnu. Ísland á að standa utan hernaðarbandalaga og hafna aukinni vígvæðingu. Íslendingar eru best settir án hers, hvort sem hann er innlendur eða erlendur. Brýnt er að friðlýsa landið og lögsögu þess fyrir kjarnorku- sýkla- og efnavopnum og banna umferð kjarnorkuknúinna farartækja. Beina verður aukinni athygli að umhverfisöryggi og vernda hafið fyrir úrgangi frá kjarnorkuverum og herstöðvum.

Við viljum efla starfsemi Sameinuðu þjóðanna og styrkja lýðræðislega starfshætti á vettvangi þeirra. Treysta ber stoðir þjóðaréttar í þágu friðar og mannréttinda og stuðla að aukinni þátttöku almennra félagasamtaka í stefnumörkun alþjóðamála. Íslensk stjórvöld eiga að beita sér fyrir alþjóðlegum samningum um afvopnun og takmarkanir á vígbúnaði. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill efla þátttöku Íslands í stofnunum Sameinuðu þjóðanna þar sem öll ríki eiga aðild, svo og í stofnunum eða samtökum eins og Noðurlandaráði, Evrópuráðinu og Öryggis- og samvinnustofnun Evrópu.

Ísland á að styðja eindregið markmið Sameinuðu þjóðanna og ákvæði mannréttindayfirlýsingarinnar með því að leggja sitt af mörkum til að útrýma fátækt og hungri, félagslegu ranglæti, misskiptingu auðs, kynþáttamismunun, mannréttindabrotum og hernaðarhyggju. Íslendingar eiga að stórauka framlög sín til þróunarstarfs og leggja fátækum þjóðum lið á alþjóðavettvangi. Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill efla samstarf allra þjóða heims á grundvelli jafnréttis og gagnkvæmrar virðingar fyrir ólíkum skoðunum og menningu. Nauðsynlegt er að réttur allra jarðarbúa til að njóta góðs af framförum í heilbrigðisvísindum verði viðurkenndur og virtur.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð vill tefla félagslegri hnattvæðingu fram gegn hinni kapítalísku hnattvæðingu samtímans og vinna að friðsamlegri sambúð þjóða, fullum mannréttindum, kvenfrelsi, velferð og jöfnuði allra jarðarbúa. Koma verður með sérstakri skattlagningu eða alþjóðlegum reglum í veg fyrir spákaupmennsku með fjármagn heimshorna á milli. Við teljum að öll ríki heims eigi að hafa óskoraðan rétt og tækifæri til að nýta auðlindir sínar á skynsamlegan hátt í því augnamiði að byggja upp velferðasamfélög sem standast kröfur um sjálfbæra þróun. Til þess að svo megi verða þarf að leysa hinar fátækari þjóðir af skuldaklafa Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabankans, og endurskoða starfsemi Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar frá grunni. Leikreglum heimsviðskipta þarf að gerbreyta til að tryggja félagslegt jafnrétti og virðingu fyrir öllu umhverfi.

Samskipti við Evrópusambandið ber að þróa í átt til samninga um viðskipti og samvinnu, m.a. á sviði menntamála, vinnumarkaðsmála og umhverfismála. Hugsanlegur ávinningur af aðild Íslands að Evrópursambandinu réttlætir ekki frekara framsal á ákvörðunarrétti um málefni íslensku þjóðarinnar og er aðild að Evrópusambandinu því hafnað. Hagsmunir fjármagns og heimsfyrirtækja eru í alltof ríkum mæli drifkraftar Evrópusamrunans, miðstýring, skrifræði og skortur á lýðræði einkennir stofnanir þess um of.

Vinstrihreyfingin - grænt framboð lýsir stuðningi við hvers kyns friðsamlega baráttu fyrir félagslegu réttlæti án landamæra og jafnframt vilja sínum til að taka þátt í þeirri baráttu hérlendis sem erlendis.

  

Íslandshreyfingin - lifandi land

vill fjölbreytt, framsækið, skapandi og réttlátt samfélag. Samfélag þar sem frelsi einstaklingsins, samábyrgð, menntun og sjálfbærni tryggja lífsgæði fólksins

leggur áherslu á að friða miðhálendið, stöðva frekari stóriðju og að staðið sé við alþjóðasamninga í umhverfismálum. Landsins gæði eru auðlindir sem þarf að nýta af ábyrgð og framsýni, svo komandi kynslóðir geti einnig notið þeirra

trúir á frumkvæði og hugvit fólksins og telur að ríkidæmi Íslendinga felist í þeirri menningu sem hér er, verkkunnáttu og náttúrugæðum

telur að þjóðin sé tilbúin að gera nýjan sáttmála um umhverfismál, atvinnulíf og velferð þar sem sjálfbær þróun er höfð að leiðarljósi

lítur svo á að hin mikla umhverfisbylgja sem fer nú yfir heiminn feli í sér mikla ábyrgð en líka tækifæri

vill að hætt verði að líta á börn, aldraða og öryrkja sem afgangsstærð í samfélaginu

Nóg komið af álbræðslu
Hætta skal við fyrirhugaða uppbyggingu álvera í Helguvík, Húsavík, Straumsvík og Þorlákshöfn. Sú stóriðja sem nú er stefnt að krefst nær allrar virkjanlegrar orku landsins, mikilla náttúrufórna, veldur gríðarlegri mengun og efnahagslegum óstöðugleika, þrengir að annarri atvinnustarfsemi, skerðir möguleika okkar í hátækni og nýsköpun og ýtir undir einhæfni. Þessi stefna er óskynsamleg og mun skaða ímynd lands og þjóðar.

Friðun miðhálendisins
Íslendingar geta lagt mikilvægan skerf til umhverfismála á alþjóðavettvangi með því að vernda landslag sem er einstakt á heimsvísu.
Hvergi í heiminum er jafn stórt safn ólíkra náttúrufyrirbæra á jafn litlu svæði og hér á Íslandi. Miðhálendi Íslands er stærsta óbyggða víðerni Evrópu. Verndun þess varðar ekki bara okkur heldur heiminn allan. Miðhálendið er best nýtt fyrir okkar kynslóð og komandi kynslóðir með útivist, náttúruskoðun og rannsóknum.

Sjálfbær nýting hafsins
Lífríkið í sjónum umhverfis landið er auðlind sem okkur Íslendingum hefur verið trúað fyrir. Fiskimiðin ber að nýta með sjálfbærum hætti án þess að skaða lífríkið. Veiðistjórnun þarf að taka mið af veiðiþoli fiskistofna og ástandi sjávar og sjávarbotns á hverjum tíma. Stórefla þarf rannsóknir í sjávarlíffræði, einnig rannsóknir á áhrifum veiðarfæra á fiskistofna og aðrar sjávarlífverur.

Umhverfisstefna sem virkar
Íslendingar vilja eiga hreinasta og heilnæmasta land í heimi. Fyrsta skrefið í þá átt er að standa við allþjóðlegar skuldbindingar í umhverfismálum. Jafnframt þarf að móta umhverfisstefnu sem er sjálfbær og nær til allra þátta samfélagsins; samgangna, orkunotkunar, skipulagningar sveitarfélaga og borgar, losunar úrgangsefna og landnýtingar.  Stórauka þarf uppgræðslu og stefna að nýtingu afrétta í samræmi við beitarþol þeirra. Gera þarf heildarskipulag yfir skógrækt þannig að hún falli sem best að landslagi og gróðurfari á hverjum stað.

Ísland í fremstu röð frumkvöðla og nýsköpunar
Efnahagsleg velgengni ólíkra svæða í heiminum ræðst nú af frjórri hugsun, frumkvöðlastarfi og nýsköpun.  Eitt mikilvægasta verkefni samtímans er að skapa skilyrði fyrir öflugt atvinnulíf sem meðal annars getur nýtt sér auknar kröfur um sérhæfða þjónustu og vaxandi umhverfisvitund í heiminum. Þar getur Ísland skipað sér í fremstu röð.

Breyta þarf sjávarútvegsstefnunni
Handfærabátar,allt að 6 tonn, fái frjálsan aðgang að fiskimiðunum.
Skapa þarf betri grundvöll fyrir vistvænar veiðar sem krefjast minni orkunotkunar og gagnast hinum dreifðu byggðum landins. Bæði verði tekið mið af uppbyggingu í greininni á undanförnum árum og byggðaþróun í landinu.

Ferðaþjónusta í fremstu röð
Ferðaþjónustan er ein af styrkustu stoðum íslensk atvinnulífs en hefur notið lítils skilnings stjórnvalda.  Nauðsynlegt er að landnýtingaráætlanir verði gerðar með hagsmuni ferðaþjónustunnar í huga og aðgengi að ferðamannastöðum verði stórbætt. 

Skattar hagstæðir atvinnulífi og umhverfi
Skattar eiga vera sem hagstæðir fyrirtækjum og umhverfinu. Einfalda skal regluverk og eftirlitskerfií og lækka kostnað kringum stofnun fyrirtækja og rekstur. Efla þarf upplýsingagjöf til nýrra fyrirtækja. 
Skattkerfið hvetji fyrirtæki til að styðja við menntun, listir, menningu og góðgerðastarfsemi.

Umhverfisvitund skapar ný sóknarfæri
Vaxandi umhverfisvitund færir atvinnulífinu sóknarfæri til nýsköpunar og nýrra markaða.  Þróun hugbúnaðar og tækja til orkusparnaðar, nýsköpun í landbúnaði og sjávarútvegi og hágæðaferðaþjónusta eru nokkur dæmi um slík tækifæri. Rannsóknir og vísindastarf á sviði orkunýtingar og umhverfismála búa yfir miklum möguleikum vegna sérstöðu landsins.

Eitt atvinnumálaráðuneyti
Mismunun atvinnuvega og sértæk atvinnumálaráðuneyti eru tímaskekkja.
Iðnaðar-, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneyti má sameina í eitt atvinnumálaráðuneyti sem vinnur að því að skapa hagstæð almenn skilyrði fyrir fjölbreytta atvinnustarfsemi.

Skattlagning skal miða að jafnvægi og jafnræði
Einfalda og lækka skal skattlagningu einstaklinga með því að afnema tekjutengingu bóta, með hækkun skattleysismarka og tengingu þeirra við launavísitölu. Þeir fjármagnseigendur sem eru hvorki launamenn eða einkahlutafélög skulu reikna sér launatekjur. Lífeyrisgreiðslur aldraðra og öryrkja skulu vera undanþegnar tekjuskatti.

Húsnæðiskerfi sem hentar öllum
Aðgangur að húsnæði á að vera tryggður öllum án tillits til efnahags. Íbúðalánasjóður skal einbeita sér að lánum til tekjulágra og fjármögnun félagslegra leiguíbúða. Stimpilgjöld verði afnumin. 

Auka þarf lífsgæði aldraðra og öryrkja
Auka þarf lífsgæði aldraðra og öryrkja og sníða velferðarkerfið að þörfum þeirra sem þurfa á því að halda. Hækkun grunnlífeyris, afnám tekjutenginga, aukið val um búsetu, atvinna með stuðningi og persónuleg liðveisla eru nokkrir þeirra þátta sem auka lífsgæði, samfélagslega þátttöku og hagkvæmni.
Málefni fatlaðara verði á höndum sveitarfélaga og málaflokknum tryggt fjármagn.

Endurskipulagning velferðar- og heilbrigðiskerfis
Hægt er að einfalda velferðarkerfið og gera það skilvirkara með endurskipulagningu Tryggingastofnunar og endurskoðun laga um almannatryggingar. Skilgreina þarf verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga og aðkomu einkaaðila að kerfinu. Æskilegt er að ráðuneyti heilbrigðis- og félagsmála verði sameinuð og nýtt velferðarráðuneyti stofnað. Áhersla verði lögð á að færa þjónustuna í auknum mæli til sveitarfélaga og einkaaðila.

Fjölbreytilegar námsleiðir
Eitt helsta verkefni stjórnvalda er að efla og treysta skólastarf á öllum stigum, tryggja menntun þjóðarinnar og búa í haginn fyrir öflugt vísinda- og rannsóknastarf. Þörf er á fjölbreytilegum námsleiðum fyrir nemendur með ólíka hæfileika til að öðlast verkmenntun og bókþekkingu. Efla skal verknám, listnám, skapandi hugsun, siðræna hugsun og umhverfis- og lýðræðisvitund nemenda strax á unga aldri.
Minnka skal miðstýringu og gera skólum kleift að verða sjálfstæðari bæði hvað varðar námsstefnu og fjármál. Sjálfstæðir skólar skulu njóta jafnræðis við opinbera skóla.  Fjármagn fylgi hverjum nemanda frá lögheimilissveitarfélagi samkvæmt grunnskólalögum. Sjálfstæðir skólar á grunnskólastigi skulu ekki innheimta skólagjöld af nemendum sínum.

Mennt er máttur fyrir innflytjendur
Kunnátta í íslensku og helstu þáttum samfélagsins er mikilvæg fyrir nýja þjóðfélagsþegna til að aðlagast og verða virkir þátttakendur á öllu sviðum íslensks samfélags. Efla þarf þennan þátt á öllum skólastigum og bjóða innflytjendum að kostnaðarlausu. 

Íslensk menning og náttúra
Efla ber rannsóknir á íslenskri menningu og náttúru. Einnig skal að því stefnt að nýta sérstöðu landsins við þekkingarsköpun og miðla henni til verr settra þjóða, eins og t.d. í sjávarútvegsmálum, orkumálum og jafnréttismálum.

Ein heild, eitt kjördæmi
Landið þarf að vera ein lifandi heild. Skynsamlegast er að líta á það sem eitt atvinnusvæði en þó þannig að landshlutar fái að eflast á eigin forsendum.
Traust og stuðningur við hugvit, frumkvæði, dugnað og menntun fólksins þarf að koma í stað ómarkvissra inngripa. Ekki er ástæða til að gera greinarmun á hagsmunum landsbyggðar og höfuðborgarsvæðis hvað snertir stjórnskipun, hagsmunirnir fléttast saman og eðlilegt er að landið verði eitt kjördæmi. Við þurfum á hvort öðru að halda.

Efling landsbyggðar forgangsverkefni
Verkkunnátta og staðbundin menningar- og náttúruauðlegð á hverjum stað veitir mikla möguleika. Með því að gera aðstæður hagstæðari fyrir atvinnu- og menningarlíf aukast lífsgæði og staðirnir verða eftirsóknarverðari. Til dæmis mætti gefa fyrirtækjum skattaafslátt fyrir að starfa á landsbyggðinni eins og þekkist í nágrannalöndum okkar.  Stórefla þarf samgöngur og auka möguleika til fjölbreyttrar menntunar.

Aukið lýðræði
Aukið lýðræði, skoðanafrelsi og upplýsingagjöf verður fólki sífellt hugleiknara. Þjóðaratkvæði í mikilvægum málum er eðlilegur hluti þessarar þróunar og eins fullt aðgengi almennra borgara að upplýsingum úr stjórnsýslunni. Kanna þarf möguleika til persónukjörs í kosningum. Staðfesta þarf Árósasamkomulagið sem skyldar ríkisvaldið til að jafna aðstöðumun aðila þegar deilt er um framkvæmdir og stefnu.

Jafnrétti í reynd
Það er afar mikilvægt að ná þeim markmiðum á næstu árum að fullt launajafnrétti ríki á milli karla og kvenna í íslensku samfélagi. Þessum markmiðum þarf að ná fram með nýjum áherslum í jafnréttismálum. Afnám launaleyndar, algert launajafnrétti hjá opinberum aðilum og markviss kynjasamþætting í ráðum og nefndum hins opinbera eru nokkrar leiðir til að leysa vandann.

Fjölmenningarsamfélagið auðgar Ísland
Menning innflytjenda er kærkomin viðbót við þjóðmenninguna en ekki ógn. Hingað flytur hugrakkt fólk í leit að nýjum tækifærum, oft með góða menntun frá sínu upprunalandi. Fólk sem hingað flytur þarf að fá möguleika á að njóta sín til jafns við aðra íbúa landsins því að annars fer þjóðfélagið á mis við hæfileika þess og sköpunarmátt. Það verður að gera því kleift að læra íslensku og aðlagast umhverfinu til að hafa möguleika á þáttöku og áhrifum í samfélaginu. Koma verður í veg fyrir að fyrirtæki og einstaklingar misnoti sér erlent vinnuafl og notfæri sér þekkingarleysi erlendra starfsmanna á réttarstöðu sinni á vinnumarkaði.

Alþjóðlegt samstarf
Á tímum alþjóðavæðingar er afar brýnt fyrir smáríki eins og Ísland að vera aðili að alþjóðlegum stofnunum og sáttmálum sem tryggja öryggi, mannrétttindi og umhverfisvernd. Eins er brýnt að ástunda sjálfstæða utanríkisstefnu sem tekur mið af hagsmunum okkar innan Sameinuðu þjóðana, NATO og ÖSE. Athuga skal, á næsta kjörtímabili, hvort að hefja skuli aðildarviðræður við Evrópusambandið í ljósi þess að EES samningurinn úreldist á næstu árum. Skilgreina þarf samningsmarkmið með það í huga að Ísland fái undanþágu, eða langan aðlögunartíma að fiskveiðistefnu ESB.

Skilvirkt, nútímalegt stjórnarráð
Lagt er til að stjórnarráðið verði tekið til endurskoðunar. Kanna skal möguleika á því að samgönguráðuneyti og dóms- og kirkjumálaráðuneyti verði að innanríkisráðuneyti, heilbrigðis- og félagsmálaráðuneyti verði að velferðarráðuneyti og landbúnaðar-, sjávarútvegs-, iðnaðar, og viðskiptaráðuneyti verði að atvinnuvegaráðuneyti.

Undir menntamálaráðuneytið falli allar menntastofnanir ríkisins sem í dag eru undir öðrum ráðuneytum. Umhverfisráðuneytið verði eflt með því að rannsóknarstofnanir s.s. Rannsóknardeild LBHÍ á Keldnaholti og Hafrannsóknarstofnun, verði færðar undir ráðuneytið sem og landgræðsla og skógrækt.

Utanríkisráðuneytið verði endurskipulagt með sparnað og árangur að leiðarljósi og starfsemi ráðuneytisins endurskilgreind í ljósi nýrra tíma og tækifæra.

Handtaka Kasparovs: Dæmum ekki of fljótt

Myndband 1: AltaVista auglýsing með Kasparov 

Kasparov er ein skærasta skákstjarna allra tíma. Ég ber mikla virðingu fyrir honum sem slíkum. En ég held samt að þessi handtaka hafi verið réttlætanleg. Fréttin á mbl.is finnst mér ekki kafa nógu djúpt í staðreyndir málsins, þannig að ég kíkti á fréttavef BBC, og þar kemur fram hugsanleg ástæða fyrir handtökunni. 

Í fyrsta lagi hafði ekki fengist samþykki fyrir mótmælunum. Þarf ekki samþykki yfirvalda til að halda fjölmenn mótmæli á Íslandi líka? Ástæða þess að samþykki fékkst ekki voru óvarfærin orð Kasparovs í kynningum fyrir mótmælin um að koma þyrfti rússneskum yfirvöldum frá með valdi. Í fyrstu hélt ég að þetta væri afleikur, en áttaði mig svo á að þetta gæti einfaldlega verið eins og í skákum Kasparovs, óskiljanlegur leikur sem virðist ónákvæmur en hefur skýrt markmið sem leiðir til sigurs.

Óttuðust yfirvöld skiljanlega að mótmælin gætu orðið ofbeldisfull. Þau komu í veg fyrir það, meðal annars með handtöku Kasparovs. Hvað annað gátu þau gert?

Ég er viss um að Kasparov verði fljótlega látinn laus og að hann noti handtökuna sem dæmi um harðstjórn ríkisstjórnarinnar. Kasparov er peði yfir. Spurning hver er með þvingun  í gangi hérna. Ef rússneska ríkið væri eins og gamla Sovét væri Kasparov löngu kominn í Gúlag til Síberíu og jafnvel búið að taka hann opinberlega eða leynilega af lífi. Það hefur ekki verið gert. 

Kasparov mætti taka Ghandi eða Nelson Mandela sér til fyrirmyndar. 

Af vef BBC: "Accusing Mr Putin of creating an authoritarian regime, the tycoon (Kasparov) said that Russia's leadership could only be removed by force."

Myndband 2: Pepsi auglýsing með Kasparov

Garrí Kasparov handtekinn í Moskvu

Skylduáhorf fyrir kjósendur: Jon Stewart á Crossfire (2004)

Þetta myndband fyrir neðan er frá árinu 2004, á meðan kosningabarátta milli þeirra Bush og Kerrey stóð yfir. Háðsnillingnum Jon Stewart var boðið í þáttinn Crossfire, en sá þáttur snýst um að rifist sé um alla mögulega hluti, annars vegar út frá sjónarhorni repúblikana, og hins vegar út frá sjónarhorni demókrata. Í þessum þætti tekst Jon Stewart að sýna fram á þannig að ekki verður um villst hversu heimskulegar og hættulegar svona þrætur geta reynst; með það góðum árangri að sýningar á þessum þætti var hætt tveimur vikum eftir innkomu hans. 

Jon Stewart er alls ekki hættur. Í hverri viku finnur hann áhugaverða hluti úr bandarískum stjórnmálum, snýr spurningum upp í heilbrigða skynsemi og með smá háði tekst honum að afhjúpa blekkingarnar.

Til að fylgjast með nýjasta efninu frá honum er hægt að smella hér og kíkja á brot úr Comedy Central þáttunum hans.

Skatturinn og vilji þjóðarinnar

Hvað ef við gætum sjálf tekið beinar ákvarðanir um í hvaða málefni skattpeningur okkar færi?

Mér verður hugsað til glænýrra möguleika nú þegar skatturinn er orðinn rafrænn og stutt í kosningar. Málið er að þeir sem kosnir eru til alþingis ákveða hvað gert verður við skattpeninga okkar. Það finnst mér gamaldags og hallærislegt.

Hugsum okkur að ein blaðsíða á skattskýrslunni væri með fyrirspurnum þar sem að við tilkynntum í hvaða málefni skattpeningarnir okkar færu. Þannig gætum við veitt pening í það sem skiptir okkur mestu máli hverju sinni. Það þætti mér framúrstefnulegt og flott!

Ég væri gífurlega ánægður ef ég mætti ákveða sjálfur að 25% af þeim peningi sem ég greiði í skatt færi í menntakerfið, heilbrigðiskerfið, umönnun fyrir aldraða eða jafnvel fangelsiskerfið; eða í önnur málefni eins og lausnir á agavanda, námsvanda, aukinn styrk til heyrnarlausra eða blindra, hjartveikra eða krabbameinssjúkra; í stað þess að misvitrir gaurar sem rífast með eða gegn málþófi á þingi fái að ákveða notkun þessa penings til að byggja göng eða hraðbraut einhvers staðar, eða til að hækka sín eigin laun. Til að byrja með þætti mér í lagi að fólkið fengið að úthluta eins og 25%.

Yrði almenningur ánægður með að fá slíkan valkost?

Það held ég. 

Væri um þróun á lýðræðinu að ræða?

Það held ég. 

Mögulegar afleiðingar:

• Fólk verður ánægðara með að borga skattinn þegar það getur ákveðið í hvað hann fer
• Fólk verður líklegra til að finna til ábyrgðar gagnvart Ríkinu í formi skattsins
• Þingmenn geta einbeitt sér að þeim verkefnum sem eftir standa
• Þingmenn geta séð hvar vilji og áhugi almennings liggur með sterkasta atkvæðinu: krónunn

Ég sé ekki fyrir mér nein neikvæð áhrif, en gaman væri að fá uppbyggilega gagnrýni á þessa hugmynd hér í athugasemdarreitina.

 

E.S. Annars vil ég hrósa þeim sem hefur tekist að gera skattinn mögulegan á rafrænu formi. Það sem áður tók heilmikinn tíma og hárreitingar á pappír, tekur nú varla tvær klukkustundir í framkvæmd. Ég vil nota tækifærið og hrósa Ríkinu fyrir góða stefnu í þessum málum sem gerir skattskil skilvirkari og að nánast ánægjulegri kvöldstund. Ég vona einfaldlega að við getum þróað þetta enn frekar.

Hinar dauðu frá Juárez og 'indjánar'

Þetta skrifaði ég eftir að hafa lesið greinina sem Salvör skrifaði: "Hvíta gullið í Mexíkó".

Las Muertas de Juárez 

Ég bjó mörg ár í Mexíkó en kom aldrei til Juarez borgar. Aftur á móti hef ég heyrt mikið af fólki í Mexíkó tala um hvað svæðið við landamæri Bandaríkjanna sé hættulegt og að þeir sem rétt skreppi yfir landamærin frá Bandaríkjunum fái mjög skakka mynd af Mexíkó. Frá bandarískum vinum mínum sem ekið hafa yfir landamærin hef ég einmitt heyrt að þeim þyki Mexíkó einmitt ekki heillandi, enda hafi þeir bara rétt skotist yfir landamærin og verið fljótir að koma sér til baka.

Mikið er rætt um konurnar frá Juarez í Mexíkó, þá í fjölmiðlum, af stjórnmálamönnum, fræðimönnum og í umræðum framhaldsskólanema, og tel ég að megin ástæðan fyrir því hvað lítið er gert í þessu máli sé tengt vanmætti fólks gagnvart þessum illu öflum sem standa að morðunum og þeirri miklu hættu sem fylgir því að vinna á þessu svæði. Venjulegt fólk verður einfaldlega ráðalaust þegar slíkir hlutir gerast. Lögreglan er líka venjulegt fólk og menn ekkert endilega tilbúnir til að leggja líf sitt í hættu þegar þeir vita ekki einu sinni hver óvinurinn er. Mikið hefur verið spurt um hvað valdi þessum glæpum, en ein trúverðug kenning snýst um að þarna séu glæpahringir að verki sem meðal annars þrífast á því að selja ofbeldisfullt klám og barnaklám, og dreifa því um allan heim. 

Upplýsingar um þessa glæpi eru mjög óljósar og ólíkar upplýsingaveitur gefa upp ólíkar tölur. Opinberar upplýsingar eru gjörólíkar þeim sem maður heyrir stöðugt í umræðunni, þar sem haldið er fram að spilling sé meðal stjórnvalda og að þeir ljúgi til um tölurnar. Þarf öfluga rannsóknarblaðamennsku til að hið sanna komi í ljós. En ég treysti mér ekki til að afhjúpa hvað er satt með þeim upplýsingum sem ég hef, þar sem að áreiðanleika þeirra er auðveldlega hægt að draga í efa. 

Enginn er þó í vafa um að þúsundir stúlkna og kvenna hverfi sporlaust, og finnist síðan aftur á lífi. Hvort að fjöldi þeirra sem eru myrtar skipti tugum eða hundruðum finnst mér ekki aðalatriðið, heldur að komið verði í veg fyrir að ein einasta manneskja til viðbótar þurfi að verða fórnarlamb þessara sálarlausu kvikinda. Það er bara meira en að segja það.

Indjánar 

Um þessa málsgrein: "Ég skil ekki alveg hver er kallaður indjáni og hver ekki á þessum slóðum, ég held helst að þeir sem eru fátækir og nýkomnir úr sveitinni á mölina séu kallaðir indjánar. Þeir sem hafa staðfest sig í borginni og klæða sig og klippa hár sitt að sið borgarbúa eru ekki indjánar." (Salvör) 

Innfæddir einstaklingar í Mexíkó vilja alls ekki vera kallaðir 'indjánar', það þykir niðrandi hugtak og móðgandi; rétt eins og 'niggari'. Orðið sem notað er yfir innfædda í Mexíkó er 'indijenas', sem er skyldara hugtakinu 'innfæddur' en 'indjáni'. 'Indjáni' er hugtakið sem Cortes og hans menn notuðu yfir fólkið í Mexíkó þegar þeir komu fyrst á staðinn, enda héldu þeir að þeir væru komnir til Indlands.

Ekki má gleyma stórfengleikanum sem má finna í Mexíkó. Þarna eru fornir pýramídar, magnaðir neðanjarðarhellar, frumskógar, fjalllendi, fossar og fljót; hallir, klaustur og borgir frá kólóníutímanum, ljúffengur matur, vingjarnlegt og gestrisið fólk, fyrsta flokks baðstrendur; og reyndar líka hættur og glæpir; sem eru þó sjálfsagt hlutfallslega í samræmi við það sem gengur og gerist annars staðar í heiminum.

Hvernig tengist klám kynferðislegu ofbeldi?

Þessi grein mun ekki snúa að furðu minni á manneskju sem á í vandræðum með að rökstyðja sitt mál eins og í fyrri grein minni "Klám er kynferðislegt ofbeldi!", heldur að velta aðeins fyrir mér hugtakinu sem flestir virðast vera sammála um að misskilja: hvað er klám?

Í fyrstu vil ég segja hvað mér dettur fyrst í hug þegar minnst er á klám: en það er miðlun á kynferðislegum athöfnum fólks með beinskeyttum hætti, án nokkurrar tengingar við list eða skáldskap.

Það er nokkuð ljóst að fólk skilur hugtakið klám á ólíkan hátt. Þannig að ég ákvað að leita mér frekari upplýsinga um hugtakið og fann nokkrar skilgreiningar sem hjálpa okkur áleiðis.

Í nokkuð góðri rannsóknarritgerð, Pornography and Sexual Violence,  leitar Robert Jensen frá Háskóla Texasfylkis í Austin svara við spurningunni hvort að klám sé kynferðislegt ofbeldi. Hann er fljótur að sjá að spurningin eins og hún stendur er merkingarlaus, og því spyr hann hvort að orsakasamband sé á milli kláms og nauðgunar. Svarið er að sjálfsögðu neikvætt, því að ekki allir einstaklingar sem neyta kláms eða búa það til valda nauðgunum.

En þá kemur að áhugaverðri spurningu: kyndir klám undir hvötum og samfélagsmunstri sem valdið getur kynferðislegu ofbeldi? Þetta er spurning sem verðugt er að rannsaka. Er það mögulegt að fólk (aðallega karlmenn) sem nota klám verði fyrir slíkum áhrifum af kláminu að það hvetji þá til að nauðga? Það tel ég alls ekki ósennilegt, en þá erum við í raun komin út í málefni sem tengist umhverfismengun meira en ofbeldi; fyrirbæri sem mætti kannski frekar kalla siðferðismengun, sem er reyndar nokkuð sem mætti hugsa sér að berjast gegn.

Önnur spurning sem Jensen spyr og mér þykir áhugaverð er sú hvort að klám sé ávallt niðurlægjandi fyrir þá sem taka þátt í því, og jafnvel fyrir neytendur þess líka? Um þetta svar má deila, en ekki má gleyma því að fjöldi fólks velur að taka þátt í gerð klámefnis; og fyrst að þetta er þeirra val, þýðir það þá að sú niðurlæging sem fylgir, ef hún gerir það á annað borð, sé marktæk fyrir farsæld þeirra eða hamingju í lífinu? Það er frekar erfitt að svara þessari spurningu vel, því hver veit sína ævi fyrr en öll er? Hugsanlega gerum við okkur aldrei grein fyrir því hvort við höfum lifað farsælu eða hamingjusömu lífi; og hvort að einhvers konar þátttaka í klámi útiloki þessa farsæld eða hamingju, þarf einhvern miklu trúaðri einstaklingur en ég að svara. Reyndar er hugsanlega hægt að nota rök mannréttindasáttmála Sameinuðu þjóðanna sem berst gegn öllu því sem brýtur gegn mannvirðingunni, en mannvirðingin í skilningi mannréttinda er grundvallarhugtak sem verður að virða til þess að mannréttindi verði möguleg. 

En nú að skilgreiningu á klámi, en í ritgerð Jensen kemur þetta fram: "Í mörgum rannsóknum um áhrif kláms eru þrír flokkar af klámi skilgreindir: mjög ofbeldisfullt; ekki ofbeldisfullt en niðurlægjandi; og kynferðislega afdráttarlaust en hvorki ofbeldisfullt né niðurlægjandi."

Samkvæmt þessu er ljóst að kynjafræðingar þeir sem rannsaka klám eru sammála þeirri fullyrðingu að ekki allt klám sé kynferðislega ofbeldi, þar sem að það getur sýnt kynferðislega afdráttarlausar athafnir án þess að vera ofbeldisfullt eða niðurlægjandi. Þetta er sú tegund kláms sem ég er tilbúinn að sýna umburðarlyndi. Aftur á móti þegar klámið snýst um að sýna fram á yfirráð karlsins yfir konunni, eða þvingunar gagnvart henni; þá er ég ósáttur og vil gera eitthvað í málinu.

Aftur á móti getur verið erfitt að greina hvort að klám sem sýnir konur á niðurlægjandi hátt sé leikið eða gert af alvöru. En það klám sem ég er sammála um að mætta gera algjörlega útlægt úr okkar samfélagi er það þegar fram kemur raunverulegt ofbeldi gagnvart öðrum aðilanum, en þá verður aftur til vandamálið um greiningu á hvort að um leik eða veruleika sé að ræða. Er réttlætanlegt að banna það að leikin séu kynferðislega afdráttarlaus atriði sem eru niðurlægjandi og ofbeldisfull, og virðast engum öðrum tilgangi þjóna en fullnægja einhverjum annarlegum kenndum? Eða skal banna aðeins það klám sem sannarlega felur í sér ofbeldi og niðurlægingu á fórnarlömbum sem ekki eru að leika? Augljóslega er þetta viðkvæmt mál, en þessar spurningar geta vonandi varpað einhverju ljósi á málið.

Að lokum vil ég vitna í skilgreiningu frá hóp sem kallar sig 'Ottawa konur berjast gegn klámi', og finna má á kanadísku síðunni Sexual Violence Facts en þar birtist þessi skilgreining á klámi sem ég á erfiðara með að samþykkja: "Klám er efni í orðum eða myndum sem stendur fyrir eða lýsir kynferðislegri hegðun sem er niðurlægjandi eða hrottafengin gagnvart einum eða fleiri meðlimum, þar sem ofbeldi er oft beitt á slíkan hátt að það styður niðurlægingu sem skemmtun eða til að selja vörur. Klám, bæði innihald og tilgangur, er dýrkun á ofbeldi gegn konum, sem sýnir sem eðlilegan hlut notkun valds, niðurlægingar og hrotta sem leiðir til karlkyns kynferðislegrar fullnægingar."

Ég er ekki sammála þessari skilgreiningu á klámi, þar sem að hún nær aðeins yfir einn þátt hugtaksins, en get vel skilið af hverju fólk vill berjast gegn þessu; enda gengur þessi tegund kláms sjálfsagt þvert á siðferðisvitund hvers heilvita manns og getur hugsanlega slævt slíka siðferðisvitund til óvits fari viðkomandi að neyta þessa efnis - og þannig hvatt óvandaðri einstaklinga til kynferðisglæpa. 

Sjálfur á ég ekki erfitt með að taka undir að klám sem annað hvort niðurlægir eða sýnir ofbeldi gegn minnimáttar á meðan kynferðislega afdráttarlausar athafnir fara fram, sé ógeðslegt; og fyrir sjálfan mig hef ég fyrir löngu tekið þá ákvörðun að horfa aldrei á slíkt efni. En hvort að það skuli bannað öllum er önnur spurning og flóknari; og þá hvort að gerður skuli greinarmunur á milli leikins eða alvöru kláms. 

Þetta eru erfiðar spurningar sem ætti ekki að gera lítið úr með upphrópunum eða háðsglósum.

 

Heimildir og áhrif: 

Pornography and Sexual Violence (2004) eftir Robert Jensen

Sexual Violence Facts

Silfur Egils, 4.3.2007

Klámkvöld í kvöld