Af hverju íslenskir stjórnmálamenn skilja ekki orðið "subrogate"

 

Þór Saari hefur gagnrýnt Svavar Gestsson fyrir að kunna ekki tæknilega lagaensku nógu vel til að takast á við alvarlegt mál eins og ICESAVE samninginn. Á móti hefur Þór Saari verið gagnrýndur fyrir að kannast ekki við orðið 'subrogate'.

Ég held að það sé ósköp eðlilegt fyrir fólk, hvort sem um sérfræðinga eða aðra er að ræða, að skilja ekki eitt og eitt hugtak, og þá er ekkert eðlilegra en að rannsaka hvað slíkt hugtak þýðir. Miðað við stöðu umræðunnar, velti ég stundum fyrir mér hvort að slíkur þrýstingur sé á íslenskum stjórnmála- og embættismönnum að þeir þurfi að kunna öll hugtök upp á hár á augnablikinu þegar þeir eru spurðir út í einhver atriði. Það lítur nefnilega frekar illa út þegar viðkomandi getur ekki svarað einhverju strax.

En ætti Svavar að þekkja öll hugtök sem notuð eru í ICESAVE samningnum upp á hár? Að sjálfsögðu. Hann er að mæla með að samningnum sé tekið, því er honum skylt að þekkja hann frá a-ö. Þar með er gagnrýni Þór Saari réttmæt. (Hins vegar skil ég ekki hvernig Þór getur sett upp skilyrði á milli ICESAVE samningsins og ESB. Það krefst nánari útskýringa). 

Ég hef minni áhyggjur af því hvort að stjórnmálamenn skilji orðið 'subrogate' eða ekki, en meiri áhyggjur af því hvort að þeir kannist við merkingu hugtaksins.

"Subrogate" á við um þegar tryggingarfé hefur verið greitt, til dæmis af tryggingarfélagi, vegna skaða sem hinn tryggði hefur orðið fyrir. Fái hinn tryggði hins vegar skaðann bættan frá fleiri aðilum en einungis tryggingarfélaginu, þá getur tryggingarfélagið haft 'subrogate' klausu í samningnum sem segir að ef viðkomandi fái bætur umfram skaðann annars staðar frá, þá eigi tryggingarfélagið rétt á að fá þann hluta af peningnum til baka sem viðkomandi hefur þá ekki þurft á að halda til að bæta sér metinn skaða.

Annað og verra mál er hins vegar þegar stjórnmálamenn virðast ekki kannast við önnur höfuðhugtök eins og 'ábyrgð', eða skilja það kannski og fara ekki eftir því; og því eiga undirhugtök ábyrgðar kannski erfitt uppdráttar þegar enn er deilt um höfuðhugtakið.

"Subrogate" er einfaldlega skilyrtur stuðningur, svo framarlega sem viðkomandi fær ekki stuðning frá öðrum.

Hér er ágætis útskýring á hugtakinu eins og það er notað í bandarísku lagaumhverfi: